sini nga dalaga kag kon kay sin-o, kon sin-o ang tunay nga amáy
sang bata, kag ibán pa, sanglit gintuad ang tanan nga kalokohan;
kag gintipigan nila sing maayo ang pagtuman sang ila katungdanan. Pasugira sinâ, kon akó nagabutíg, si Santiago, ang tag-iya
sang baláy; didto may malapad siá nga kadutàan kag didto kamí
naghirupáy. Ganì maayo, tan-awón nimo kon anó ang indyo:
sang maghalín akó, halos nga nagbuylog sa akon ang pilá ka
tigulang nga babáe kag pilá ka pangatlong' utod13 kag sinâ nga
nakapuyo akó sing duhá ka pulo ka tuig!
— Apang wala ako sing nakità nga inâ may kahilabtanan sa pagdulog sang monopolyo sang tabakò! —Sabát sang pulá nga pamatan-on nga naghingalít sang kalinóng samtang ang pransiskanhon nag-inúm sang isá ka diutay nga kopa sang heres.
Si Fr. Dámaso, punô sing kabulong, diutay lang niya mabuhìan ang kopa. Sing makatión tinulok niya sing tumod ang pamatanon kag.
—Anó? Anó? —Kahayanghag niya sang ulihe nga may daku nga katingala. —Apang mahimò balá nga wala mo makita inâ nga maathag subong sang kasanag? Walâ mo makità anák sang Dios, nga inâ tanán nagapamatùod sing maathag nga ang mga pagpanigbag-o sang mga ministro kabuangan?
Siní nga tión ang pulá nga pamatan-on amó karón ang nagpalibóg, ang tenyente pumasampok pa gid sang iya mga kilay, ang diutay nga tawo lumungôlungò nga daw mahatag sing katarungan kay Fr. Dámaso ukón daw manghimutíg man. Ang dominiko tumalikod na lamang sa ila.
—Nagapati ka....? —Sa katapusan maligdong kaayo nga nakapamangkot ang pamatan-on kag nagtulok nga punô sing katingala sa prayle.
—Anó kon nagapati akó? Katulad sa Ebanghilyo! Ang indyo tuman katamad!
—A! Pasayluhá akó nga natublag ko ikaw,—siling sang
pamatan-on nga pumanubô sang iya tingog kag inidóg niya diutay
ang iya siya.— Nakasambit ka sang isá ka tagâ nga nakaagda
sang tanan ko nga igtalupangod; unáy balá matuòd nga ugali ang
katamad sa mga tumandok ukón matuod balá ang ginsilíng sang
isá ka dumolùong nga manlulogayaw, nga ginapamalibad naton
___________
(13) Pangatlong' utod— Mga katapo sang Pangatlo nga Gubán nga gintukod ni San Francisco de Asis. May tatlo ka gubán suno sa pagsulondan nga pransiskanhon; ang nahauná sa mga prayle; ang ikaduhá, sa mga mongha; kag ang ikatlo sa mga utod nga timawa.
