Page:Noli-Me-tangere-Hiligaynon-IV-Ni-Jose-Rizal-1963.pdf/265

This page has been proofread.


249
MGA SULAT


tuluohan, ang malahalon nga mga larawan nga napanapután sing satín kag bulawan, nga nagpakilala kanday Sto. Domingo, S. Diego kag sang Birhen sang Paghidait nga may isá ka makaililà nga mantu nga asúl nga nasidsirán sang pinulog sa bulawan, nga dulot sang matarong nga nangin-gobernadorsilyo, nga bagay kaayo nga mangin-huwaran kag walâ mahatagi sing nagkaigò nga palangakòan nga si D. Santiago de los Santos. Ang tanán nga ini nga larawan nahamtang sa mga karo nga pilak. Sa likod sang Ilóy sang Dios nagsunod kami nga mga katsilà kag ang ibán nga mga pari: ang pari nga tagmisa naglakát nga ginpandungan sang isa ka langitlangit nga gindalá sang mga pangulo sang baranggay, kag ang sa pangulihe sang prosesyon amó ang sangkol nga gubán sang mga gwardya sibil. Ginabilang ko nga indi na kinahanglan isambit nga ang madamò nga indyo nagbuluylog sa duhá ka kubay sang prosesyon, nga nagdalalá nga may hugot nga pagtùo sing nasindihan nga mga kandilà. Sulitsolit nga linupok ang nahimò sang mga bomba kag mga aliling sa kalayo. Makadalayaw tan-awón ang pagkamapailubon kag ang kainit nga mapukaw sini nga mga ginahikot sa tagipusùon sang mga tumolùo, ang pagtuo nga putli kag daku nga ila gina halad sa Birhen sang Paghidait, ang kaligdong kag kainit sang pagtùo nga ini nga mga butáng ginahiwat sang ibán sa aton nga may kapalaran nga nabun-ag sa idalum sang labing' balaan kag putli nga lambong sang España.

"Natapos ang prosesyon ginsugdan ang misa nga ginbuylogán sang orkesta kag sang mga gumulowà sa teatro. Sang matapos ang ebanghilyo sumakà sa walihan ang labing' talahuron nga P. Fr. Manuel Martin, agustino nga nag-abót gikan sa puód sang Batangas, nga nagbatobalani kag nagbangá sa iya mga tinagâ sang bug-os nga mga sumilimba labí na gid sang mga katsilà sa iya wali nga kinatsilâ, nga iya ginbungát sing matigdà kag sa mga tinagâ nga matanlas kag nagakaigò, nga nagpunô sa amon mga tagipusùon sing kainit kag kakunyag. Ini nga mga tinagâ amó ang dapat ihatag sa ginabatyag ukón ginabatyag naton kon maghambal nahanungód sa Birhen kag sa aton minamahal nga España, kag labí na gid kon saráng masal-után, sanglit bagay man sa ginahambalán, sang mga kaisipán sang isá ka bathari sang Simbahan, si Señor Monescillo,7 nga lunsay sa wala'y duhadoha ila sang mga katsilà.


_______________________

(7) 'Señor Monescillo —Si Antolin Monescillo, kardinal nga katsila, nga arsobispo sang Toledo, España, Nabantugán siá sa iya hugót nga pagpamatok sa Cortes sang 1869 sa isá ka bahin sang Palatukorán nga may tuyo sa paghatag sing kahilwayan sa pagtuluohan