Page:Noli-Me-tangere-Hiligaynon-IV-Ni-Jose-Rizal-1963.pdf/301

This page has been proofread.


285
ANG INOGBATAK

Mabatián ang ragusros sang inogkandos nga nagkuhà sang namasa nga semento kag apog sa tungâ sang mahinay nga hinuringhoring sang mga alagád, nga nagpalangibulahan sa Alkalde sa iya pamulongpulong.

Sa hinalì may rumagaak: ang motón nga nahigót sa gintindugán sang derik pumisík kag sunód sinâ ang aliling nga sumunggò sa aparato katulad sang isá ka mákina nga gingamit sa pagpukan sang mga muralya: ang mga kahoy nag-inuyog-uyog, ang mga lansang nagkalatibkas kag sa isá ka tión ang tanan nagkalapukan sa makahalangawà nga hinogpaas. Isá ka panganod nga yab-ok tumalbo; isá ka singgit sa kakugmat, sang isá ka libo nga tingog gumuób sa taliwalà. Halos ang tanán nagpalalagyo kag nagdinalagan, diutay lamang ang nagpalalapit sa kutkot. Sanday María Clara kag P. Salví lamang ang walà maghalín sa ila duóg nga walâ makahulag, nagpalangluspad kag walâ makahambal.

Sang madulà na sa hangin ang yab-ok, nakità nila si Ibarra nga nagtindog, sa tungâ sang mga tambalà, mga kawayan. mga kable, sa tungâ sang aliling kag sang bloke nga bató, nga sa pagtunton sing tuman kadasig, ang tanán naghulongâhungà kag nagkalapukan. Ang pamatan-on nag-uyat pa gihapon sang inogkandos kag gintulok niya nga may kahangawà ang bangkay sang isá ka tawo, nga naghamyang sa iya mga tiíl, nga halos nalubong sal mga tablon,

—Wala pa ikaw mapatay? —Buhî pa ikaw?— Sa ngalan sang Diwa paghambal ka! —Siling sang pilá ka alagad nga punô sing kahangawà kag kabalaka.

—Milagro! Milagro!—Sininggit sang ibán.

—Karí kamó kag husòá ninyo ang bangkay sini nga wala'y palad! —Siling ni Ibarra daw nagbugtaw sa isa ka dalamguhanon.

Sang mabatián ang iya tingog, si María Clara bumatyag nga nakuhaan siá sing mga kusóg kag napukan siá nga daw nalipong sa mga butkon sang iya mga abyan nga babáe.

Naghari ang kinagulà: ang tanan naghinambalanay, naghing- yòay, nagdinalagan halín sa isá ka higád pakadto sa isá man ka higád, nanáog silá sa kutkot, nagsinakà nga ang tanán wala'y naaputan kag nagtinalangtalang.

—Sino ang napatay? Buhi pa balá? — Pamangkot sang alpéres.