- 341
Humipos ang buang: ang suloguon nakabungat sing: “Aba! Makahibalo man gali sang tinagalog!” Kag naurongan nga tinulok niya ang ginang nga puno sing pagdayaw.
Ang alperesa nakahangop nga nasapwan sia: bumatyag sia sing huya kag, sanglit ang iya ugali indi iya sang isa ka babae, ang iya kahuya nahimb nga kaakig kag dumot. Tinudlb niya sa ganh^an ang makahas nga suloguon kag tinindakan niya ang takop sa likod niya. Makapila nga naglakatlakat sia pakadtopakari sa sulod sang hulot nga ginpabulobaliskad niya sa iya bulbulon nga mga kamot ang tagsaon kag, hinali nga dumulog sa atubangan sang buang, ginsingganan niya sa kinatsila! — Saut!
Si Sisa wala maghulag.
—Saut, saut! — Sulit niya sa tingog nga may kaakig. Tinulok sia sang buang sa mga mata nga wala’y hangpon, wala’y kahulogan; binatak sang alperesa ang isa ka butkon sang bu ang, sang ulihe ang isa man nga iya inuyog: wala’y pulos. Wala mahangpi ni Sisa.
Malumpat sia, mahulagholag sa pagpaganyat sa isa agud sia sundon. Mabatian sa malayo ang musika kag prosesyon nga naglanton sang isa ka martsa nga masubo kag maligdong, apang ang ginang naglumpatlompat sing masakb nga nagsunod sang lain nga kompas, lain nga musika, ang naglanton sa sulod sang iya panumdoman. Tinulok sia ni Sisa nga wala paghulag: nalaragway sa iya mga mata ang panulok nga may diutay nga katingala kag ang maluya nga yuhom humolag sang iya maluspad nga mga bibig: naglingaw sa iya ang saut sang ginang.
Dumulog ini nga daw nahuya, binatak niya ang tagsaon, yana’ng makahaladlok nga tagsaon nga kinilala sang mga buyong kag mga soldado, nga hinimb sa Ulango6 kag ginpatahum sang alperes nga sinamburan sing mga alambre, kag magsiling:
—Karon imo na man tion sa pagsaut. . . saut!
Kag sinugdan niya ang paghanot sing mahinay sa mga till sang buang nga waay hapin, nga ang iya nawong kumuriit sa kasakit, nga nagpilit sa iya sa pagsagang sang iya mga kamot.
—Aha! Karon nagasugod ka na! — May kahakunyag nga hambal niya sa sinalbahi nga kalipay, kag gikan sa malagnay kumadto sa masakb nga masadya.
(6) Ulango — Isa ka baryo sang Tanawan, Batangas, nga nabantugan sa pagpanghimo sang mga tagsaon sa kabayo.
