400
wala'y kabangdanan nga sia ang pinakaali sang mga tumalambong.
Ang tanan padayon nga ginkurog kag nagpalaabot sang pagbaylu
hanay sang kapalaran sa inaway, nga nagpasinggit sang isa kag isa
sa dili hungod. Sa duta nag-amat damo ang mga bulbol nga pula
kag puti, may mga tinulo sang dugo; apang ang sumponganay indi
sa paunauna tulo sang dugo; ang pilipinhon, nga nagsunod diri
sang mga pagsulondan nga ginhatag sang Pangulohan, luyag nga
sa patyanay ukon sin-o ang mauna malagyo. Ang dugo nagbaha
na sa duta, ang bunalay nagluya, apang ang pagdaog wala pa mahukmi. Sa katapusan sa pagtilaw sang isa ka katapusan nga pagpangusog, hinaboy sang bukay ang iya lawas sa paghatag sing kata
pusan nga bunal, tumanom ang iya asero sa pakpak sang pula kag
sumalop sa tunga sang duha ka tul-an; apang ang bukay napilasan
sa dughan, kag ang duha nga nahubsan sing dugo linuyahan, nag
haptihapo, naangot ang isa sa isa, naunay nga wala paghulag, tubtob nga ang bukay napukan, ginuwaan sing dugo sa tuktok, nanindak kag naghimumugto; ang pula, nga naangtan sing bulang sa
pakpak, pumabilin sa luyo sang bukay, amat-amat nga kinulo niya
ang iya duha ka paa kag inanay nga kinipot ang iya mga mata.
Hanti ang sentensyador, suno sa pagsulondan nga ginhatag sang Pangulohan, lumawag nga ang pula amo ang nagdaog: isa ka makalilisang nga sininggit ang nagsumalang sang pamatbat, sininggit nga nabatian sang bilog nga banwa, nga malawig, alangay kag nagdugay. Ang makabati sina sa malayo makahangop nga ang nagdaog amo ang biya, kay kon indi ang hinugyaw wala lang kuntani magdugay. Ina nagakahanabo man sa mga pungsod; ang diu tay nga makatigayon sa paglutos sang daku, ginaambahan kag ginasugid sing ginatusgatos ka tuig.
—Nakita mo? — Siling ni Bruno nga nagbasol sa iya utod. — Kon ginpad mo lang ako karon may isa ka gatos ka pesos na kita; tungod sa imo wala na kita sing kwarta.
Wala magsabat si Tarsilo, apang nagtulok palibot nga daw may ginpangita.
—Adto sia nagahambal kay Pedro, — dugang ni Bruno. — Nagahatag sa iya sing kwarta ... daw ano kadamo nga kwarta!
Sa pagkatutuo gin-isip ni Lucas sa kamot sang bana ni Sisa ang mga kwarta nga pilak. Nagsayluhanay sila anay sing pila ka taga sa tagu kag nagbulagay nga daw nalipay ang isa kag isa.
—Si Pedro nagbaton sang taya; amo ina, amo ina ang ginatawag nga may pat-od nga kabubut-on! — Uyhaw ni Bruno.
