Page:Noli-Me-tangere-Hiligaynon-IV-Ni-Jose-Rizal-1963.pdf/440

This page has been proofread.


424

NOLI ME TANGERE

—Pasayluha ako, ginuo, — sabat ni Elias nga naglungolungb, — indi gid ako maayo maghambal sa pagpapati sa imo; bisan matiiod nga may diutay ako nga natun-an, isa ako ka indyo, ang akon pagkabuhi sa imo isa ka dulohaduhaan, kag ang akon mga tinaga sa imo hulunahonaan gihapon. Yadto’ng mga nagpahayag sing pamatok nga kaisipan amo ang mga katsila, kag sanglit amo sila maskin nagahambal sila sing mga wala’y kapuslanan ukon binuang, ang tingog, ang mga titulo kag ang ginhalinan nagapabalaan sang ila mga tinaga, nagahatag sa ila sinang’ gahum nga ginalikawan ko tubtob sa gihapon ang pagpakigsumpong. Labot pa, sang makita ko ikaw nga nagahigugma sang imo pungsod, ikaw nga ang imo amay nagapahuway sa idalum sini nga malinong nga mga hanulhanol, ikaw nga nakakita nga ginhangkat, ginpasipalahan kag ginhingabot, nagahupot sina nga mga kaisipan wala’y sapayan sang tanan kag sa imo natun-an, nagasugod ako sa pagpangduhadoha sang akon kaugalingon nga mga balatyagon kag ginakilala ko ang kahigayunan nga mahimb nga ang banwa nagasayop. Ihambal ko didto sa mga wala’y palad nga nagbutang sang ila pagsalig sa mga tawo, nga ibutang nila sa Diwa ukon sa ila kaugalingon nga mga butkon. Ginapasalamatan ko ikaw uli kag magsugb ka kon diin ko ikaw idul-ong.

—Elias, ang imo mapait nga mga tinaga nagapanaladsad sa alibutod sang akon tagipusiion kag nagahatag man sa akon sing pangduhadoha. Ano ang imo luyag? Wala ako pagpatun-i sa tunga sang banwa, nga ang ila mga kinahanglan wala ko man masayri; pinaligad ko ang akon pagkabata sa kolehiyo sang mga heswitas, nagdakb ako sa Europa, mga tulon-an ang naghimb sa akon kag ginbasa ko lamang ang nahirnb sang mga tawo sa pagdala sa kasanag: ang nagapabilin sa tunga sang mga kadulom, ang wala ginasugid sang mga magsusolat, amo ang wala nakon mahibal-i. Wala’y sapayan sina nga tanan, ginahigugma ko katulad sa imo ang aton pungsod, indi lamang tungod nga katungdanan sang tanan nga tawo ang maghigugma sa pungsod diin inutang niya ang iya pagkatawo kag sa iya utangon man niya ayhan ang iya katapusan nga palahuwayan; indi lamang tungod nga ang akon amay nagtudlb sa akon sing amo ina, tungod nga ang akon iloy isa ka indya, kag tungod nga ang akon labing’ maanyag nga mga handumanan nagkabuhi sa iya, ginahigugma ko pa sia tungod nautang ko sa iya kag pagautangon ko ang akon kalipayan.