Page:Noli-Me-tangere-Hiligaynon-IV-Ni-Jose-Rizal-1963.pdf/45

This page has been validated.


29
ANG EREHES KAG PILIBUSTERO


ang lumabay sa panumdoman ni Ibarra, — naghunahona ako nga ikaw . . . apang magpakaisog ka! Diri ang tawo indi mahimo nga mangindungganon nga wala makakadto sa bilanggoan!

— Dapat ko patihon nga ikaw wala paglahog sa akon, — balos ni Ibarra sa tingog nga maluya tapos makaligad ang pila ka tinion nga mahipos. — Sarang ka makaasoy sa akon tungod sa ano nga sia didto sa bilanggoan?

Ang tigulang nagpulopanumdom.

— Natingala ako nga wala ikaw makasayod sang nagkahanabo sa imo panimalay . . .

— Ang katapusan niya nga sulat sang isa ka tuig nga nagligad nagsiling sa akon nga indi ao magpakulba kon indi sia makasulat sa akon, sanglit masako sia kaayo; nagtugyan sia nga padayunon ko ang akon pagtuon . . . ginbendisyonan niya ako!

— Hanti kon amo yadto nga sulat ginpadala niya sa imo sang wala pa sia mapatay: madali na lang mag-isa ka ruig nga ginlubong namon sia sa iya banwa.

— Sa ano nga kabangdanan nga ginbilanggo ang akon amay?

— Sa isa ka kabangdanan nga dungganon kaayo. Apang sunda ako kay makadto ako sa kwartel; sugiran ko ikaw samtang kita nagalakat. Hamboy ka sa akon butkon.

Lumakat sila nga sa pila ka tion mahipos. Ang tigulang daw nagpanumdom samtang nga ginhimilhimil niya ang iya bungot.

— Sanglit nahibal-an na nimo sing maayo, — sugod niya sa paghambal, — ang imo amay amo ang labing’ manggaranon sa puod kag bisan nga sia ginhigugma kag gintaha sang kadamban, sa baylo ang iban nagdumot kag nagkahisa sa iya. Kami nga mga katsila nga nagkalari sa Filipinas wala pagpaabuta nga manginsubong karon; ginahambal ko ini tungod sa isa sang imo mga katigulangan subong man sa mga kaaway sang imo amay. Ang mga pagliwat nagpadayon, ang pagluya sang kabubut-on sang mataas nga mga punoan, ang pagpalabilabi, ang pagnubo sang bili, kag ang paglip-ot sang byahe amo ang kabangdanan sang tanan: nagaabot diri ang labing’ malain gikan sa Peninsula, kag kon mag-abot ang isa nga maayo, madali nga maglain sia diri sa pungsod. Gani, nga ang imo amay, sa mga kura kag sa mga katsila, may madamo nga kaaway.

Diri nagdulog sia anay.