438
—Indi, ina isa man ka likum, apang isugid ko sa imo nga kitahanon lamang, kon ipahanugot sang mga ginuo.
—Mahimo, mahimb! Patiguyuna! — Hambal ni P. Salvi. Dinala ni Sinang si Crisostomo sa isa ka higad sang kadakan; malipayon gid sia kaayo sa pagpaabot nga makasayod sang isa ka likum.
—Sugiri ako, diutay ko nga abyan, — pamangkot ni Ibarra. — naakig bala si Maria Clara sa akon?
—Wala ko mahibal-i, apang nagsiling sia nga maayo pa nga kalimtan mo na sia kag humibi. Luyag ni Kapitan Tiago nga ipakasal sia sa sina nga tawo, amo man si P. Damaso, apang sia wala maghambal nga huo ukon indi. Karon nga aga, sang magpamangkutanon kami nahanungod sa imo kag magsiling ako nga, abi kon naglakat sia sa pagtanyag sang iya gugma sa iban? Nagsabat sia sa akon: Basi man, kag naghibi sia dayon.
Si Ibarra nagligdong.
—Isiling kay Maria nga maluyag ako maghambal sa iya nga isa lamang.
—Isa lamang? — Pamangkot ni Sinang nga sumampok ang iya mga kilay kag tinulok sia.
—Bug-os nga kamuhanon lamang, indi; apang ina nga tawo indi dapat nga mag-atubang.
—Mabudlay; apang ayaw pagpalibog, ihambal ko sa iya.
—Kag san-o ko masayran ang sabat?
—Bwas, kadto ka sa balay aga pa. Indi gid maluyag si Maria nga mag-isahanon lamang, buylogan namon sia; si Victoria mahigda isa ka gab-i sa iya luyo kag ako sa madason: bwas akon na man toka. Apang pamatii, kag ang likum? Malakat ka nga indi mo pag-isugid ang kinahanglan nga butang?
—Matuod! Didto ako sa banwa sang Los Baňos', (2) kinahanglanon ko ang mga lubi, kay nagahunahona ako sa pagpatindog sing isa ka pabrika; ang imo amay amo ang akon kakumboya.
—Wala na Iwas sina? Ano nga likum! — Sabat ni Sinang sa mataas nga tingog nga may lalim sang isa ka usurero nga ginlukob; naglaum ako anay nga ...
—Mag-andam ka! Wala ko ikaw ginapahanugoti nga ipabantala mo ina!
(2) Los Baňos — Los Banos isa ka banwa sa pu6d sang Laguna, nga ang iya ngalan naghalin sa isa ka busay nga nagapuswak sa tiilan sang bolkan Maki ling.
