Page:Noli-Me-tangere-Hiligaynon-IV-Ni-Jose-Rizal-1963.pdf/62

This page has been validated.


46
NOLI MI TANGERE


sesyon, sa mga balaligyàan sang mga insik, kag sa idalum sang kalù kag sa sulod sang prak si Kapitán Tiago nabasâ sang balhas sa pagkulukompas sang baston nga may pinungpong nga suklà,9 nga iya ginkulokaayo kag bulobungkagon man sa isá ka paghikot nga matahúm kaayo kag sa isá ka kaligdong nga labi pa gid katahúm. Tungód sini ang mga punòan nagbilang sa iya nga isá ka tawo nga maayo, nga may maayo nga kabubut-on, mahidaiton, matinahuron, mapinatihon, mainamumahon, nga walâ pagbasa sang maskin ano nga tulon-an ukon pamantalaan halin sa España bisán nga maayo man siá maghambal sang kinatsilâ; gintulok nila siá sa balatyagon nga katulad sang pagtulok sang isá ka tumolùon sang nataís na ang takón sang iya daán nga sapatos, nga bangián salamat sa iya ugali nga panikáng. Sa iya, may kamatùoran ang duhá ka hurubaton nga kristohanon kag ang ila sang mga dimatinuohon nga beati pauperes spiritu10 kag beati possidentes kag labí nga maayo kon sa iya sarang magamit inâ, nga sunô sa ibán, sayóp nga lubád gikan sa griego: (Kahimahayàan sa Diwa sa kahitaasan kag paghidait sa mga tawo nga may maayo nga kabubut-on sa duta!) Kay makità naton sa ulihe, indì tuman nga ang mga tawo may maayo lamang nga kabubut-on agúd mabuhì sa paghidait. Ang mga dimatinuohon nagbilang sa iya nga isá ka buángboáng, ang mga imol isá siá nga walâ pagtúo, mapintas, manoghimulós sang kapiutón, kag ang mga kubós sa iya isá siá ka malupigon kag madinaugdaugon. Kag ang kababaen-an? A! Ang kababaen-an! Mga hinutikhotik nga mabinutangbutangon sa sulód sang makaluluoy nga mga baláy nga nipà kag mapasalig nga mabatìán ang mga panaghoy, mga hibubun-ot, nga ginsaktan kon kis-a sang matagsing nga hibî sang isá ka lapsag. Kapín sa isá ka pamatan-on nga babae ang gintudlo sa bagay nga ginduhadohaan sang mga kasilingan: siá may maaslum nga panulok kag huyós na nga pamayhon. Apang ini nga mga butang walâ pagkuhà sang iya katulugon, walâ sing isá ka pamatan-on nga babáe nga nag-ukay sang iya kalinóng; isá ka Tigulang nga babae ang nagpaantos sa iya, isá ka tigulang nga babae nga nagpakig-indis


(9) Baston nga may pinungpong nga sukla— "Baston de borlas" sa kinatsila, nga timaan sang kagamhanan sa Filipinas; isá ka baston nga may uloyatán nga bulawan, may pinungpong kag lubid nga sukla nga bulawanon,

(10) Beati pauperes spiritu — Linatin nga hambal: Ginabugayan ang mga may kubós nga inoghalangop kag amó ang nahauná nga mga tinaga sa Wali sa Bukid, Beati possidentes. —Linatin man nga hambal: Malipayon ang mga may maayo nga inaghalangop.