Page:Noli-Me-tangere-Hiligaynon-IV-Ni-Jose-Rizal-1963.pdf/63

This page has been validated.


47
SI KAPITÁN TIAGO


sa iya sa pagtulùohan, kag nakabaton gikan sa madamò nga kura sing labí ka mahigugmaón nga pagdayaw sangsa iya natigayon sadto'ng iya labing' maayo nga mga panahón. Sa kay Kapitan Tiago kag sa siní nga balo, manunoblì sang mga kautoran kag pakas-ahan, nagluntad ang isá ka balaan nga paghisàáy, nga nahanabò sa kaayuhan sang simbahan, katulad sang pagpinaindisay sang mga bapor sa Pampanga nga nahanabo sadto sa kaayuhan sang banwa. Madulot si Kapitán Tiago sing isá ka baston nga pilak nga nahalupán sing mga esmeralda kag mga topasyo sa isá ka Birhen? Si Donya Patrocinio mapahimò man sing isá ka baston nga bulawan nga nahalupán sing mga brilyante sa platero nga si Gaudínez; kon sa prosesyon sang Nabal11 si Kapitán Tiago mapahimò sing isá ka arko nga may duhá ka panampad, nga napakisúkisohán sing mga tela, nga may mga espeho, mga globo nga kristal, mga lámpara kag mga aranya, si Donya Patrocinio mapatindog man sing iya sing isá ka arko nga may apat ka panampad, nga may kataasón nga kapin pa sa duhá ka bara kag may labí pa kadamò nga mga puníponi kag mga binitay. Apang si Kapitán Tiago madangóp sa iya talutog, sa iya ginpakaali, mapahiwat siá sing mga misa nga may dalagkò nga mga bomba kag mga pwego artipisyal, kag kadton na lamang ni Donya Patrocinio sang iya mga lasi ang iya mga bibig, nga, tuman ang pagpalangurog, indi niya maantos ang magalóng nga rinipiki sang mga lingganay kag ang mga linupok. Samtang ang Kapitán nagkadlaw, ang balo nagisip sang iya inogbalos kag nagbayad sa kwarta sang ibán sang labing' sampaton nga mga manogpamulongpulong sang limá ka korporasyon sa Manila, sang labing' bantog nga mga mangwawali sang Katedral kag patí ang mga Paulista12 sa pagwali sa mga adlaw sang pagpamalandong sang mga butang sa pagtuluohan kag


(11) Nabal —ng pandot nga ginatawag nga NABAL amó ang pandot sang Santisimo Rosario tungod sa pagdaog sang mga Katsila sa inaway sa dagat sa gahúm sang Birhen sang Rosario batok sa mga Olandes sadto'ng tuig 1646; pagdaóg nga naggamit sila sing pilá lamang ka sakayan ("Encarnación" kag "Rosario") batok sa madamo nga mga Olandes; kag ini nga pandat ginahiwat nga nagahalad silá sing mga pagnobena sa simbahan sang mga Pari nga Dominiko, sa tughapón sang kaadlawan sang Rosario.

(12) Mga Paulista— Ang mga matinuohon nga sakop sang katiling ban nga gintukod sang 1025 ni San Vicente de Paul. Ang nahauna sang mga katilingban sa pagtuluohan nga nag-abót ra pungsod amo yadto'ng ila sang mga Agustinos, upód kay Villalobos sang 1543; ang ikaduha ang ila sang mga Pransiskano sang 1577: ang ikatlo ang ila sang mga Heswita sang 1561; ang ikap-at ang ila sang mga Dominiko sang 1587; kag ang ikalima ang ila sang mga Rekoleto sang 1606. Sang ulihe nag-alahót ang ila sang mga Ospitalaryo, mga Paul, mga Kaputsino kbp. nga wala sing kadamuón kag galiúm sa politika subong sang mga nauna nga sinambit.