Page:PL JI Kraszewski Listy from Ognisko Domowe Y 1876 No 12 page 138 part 2.png

miska; za Stanisława Augusta zaczęło być w modzie okazywać się delikatnym, — nerwy poszły w cenę... niewiasty musiały być nerwowe chcąc się podobać, mężczyzni co najmniej musieli być sentymentalni. Król nieciekawie jeździł konno, i to na spokojnym koniku, myśliwstwa nie lubił, ręce miał delikatne i bieluchne... Zniewieściałość na długo po nim weszła w obyczaje... Była to reakcya nieuchronna przeciw surowiznie i grubiaństwu; ale owa szorstkość i gburowatość starej szlachty, przynajmniej pod grubą korą chroniła siłę jakąś, gdy owa delikatność była znamieniem nie prawdziwej cywilizacyi i ogłady, ale wycieńczenia i bezsilności.
 Teraźniejszy wiek szuka środka: mens sana in corpore sano. Widzimy Anglików, którzy umysłowego wykształcenia nie zaniedbują wcale, przywiązujących też wagę do wszelkiego sportu i gimnastyki... Niemcy całe mnożą swoje turnanstalty... W maju będziemy mieli w Berlinie ciekawe tego rodzaju widowisko, turniej o lepsze, pomiędzy oficerami wojska angielskiego i niemieckiego. Książę następca tronu zaprosił Anglików na tę walkę zręczności i siły...
 Siła — nawet pięści — niestety!! — nie jest na świecie bez znaczenia... Wyrabiajmy w przyszłych pokoleniach wszelkie siły, jakie się nabyć mogą... i muskułów i woli, i ciała i ducha...
 W roku 1539 — a zatem lat temu trzysta z okładem, u Vietora w Krakowie wyszła bardzo skromna, a wielce dla nas, co okruszyny przeszłości zbieramy po odrobinie, ciekawa książeczka. Nosi ona tytuł: «Wokabularz rozmaitych i potrzebnych sentencyj polskim i niemieckim młodzieńcom». Z treści jej widać, że pisaną była dla młodzieży chcącej się uczyć po polsku, szczególniej wro-