Page:PL Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. 1.djvu/113

This page has been proofread.

zaś brzegu wpada powyżej Szkud do Bartowa Erła, z połud. płynąca, a następnie rzeczka Tosecz, która pośrednio łączy Bartów z jeziorem Papen. B. ma 85 w. dług., z tego 30 w. w gub. kowieńskiej. Spławna tylko w Kurlandyi; w czasie silnych wiatrów morskich wzbiera (W. Pol i Siemienow). F. S.

Bartów Górny, niem. Ober-Bartau, wś, pow. hazenpocki, gub. kurlandzka, o 179 w. od Mitawy, nad rz Bartów, b. st. p.

Bartowice, Bartułtowice, Bartelsdorf, wieś pow, frydeckiego, na Szląsku austr., w par. kat. Szonów; rozl. morg. 1495, ludn. 1191.

Bartsch, ob. Barycz.

Bartschin (niem.), przezwano tak Barcin(ob.).

Bartschkienen, Bartschkehmen, Bartzkienen, Bartzkehmen, Bartscheiten, kilka wsi w półn. wschodnich powiatach Prus Wschodnich.

Bartułtowice, ob. Bartowice.

Bartuszuny, wś, pow. trocki.

Barty, ob. Barciany.

Bartya, ob. Barcka Ziemia.

Baruchowo, wś, pow. włocławski, gm t. n., par. Kłótno. W 1827 liczyła 21 dom. i 174 mieszk. Dobra B. mają obszaru 4169 mórg. W skład ich wchodzą: Kretki, Leonowo, Trzebowo, Lubiaty Czarne, Trzebówek, Zakrzewo, Zakrzewiec, Okna, Skrzynki, Skrzyneczki, Strzały, Radziszewo, Cieślikowo. Gmina B. należy do s. gm. okr. II i st. poczt, w os. Kowal, odl. od Włocławka 21 wiorst. W gminie znajduje się: gorzelnia, cegielnia, kopalnia torfu, szkoła początkowa. Urząd gm. w Kłótnie, ludn. 4155, rozległość gruntów dominialnych 10215 mórg.

Barucie, niem. Baruthe, wś, pow. oleśnicki, parafia katol. w Miękinowie.

Barupa, Barupie, Barupis, rz., lewy dopływ Niewiaży, przyjmuje z lewej strony Meklę z Urką.

Baruszowice, lub Bugarć, niem. Baumgarten, wś, pow. olawski, par. olawska, w pobliżu rzek Oli i Odry, z obszernym szpitalem powiatowym. Por. Porusowice.

Baruthe, ob. Barucie.

Barutherberg, ob. Barska hora.

Barwałd dolny, średni i górny, trzy wsie, pisane też Berwald, Bernwald, pow. wadowicki, mają 3569 morgów rozl., 412 domów, 2224 dusz, parafia starodawna (dek. wadowicki) w Barwałdzie dolnym (2430 wiernych), istniejąca przed 1512 r.; kościół drewniany N. M. Panny. Położenie pagórkowate, przy gościńcu z Wadowic do Krakowa. Kamieniołomy. Ponad wioskami, na górze Żar zwanej, widać szczątki dawnego zamku. Mieszkał w nim Włodek Skrzyński, który wspólnie z żoną swą Katarzyną rozbojem się bawił. Po śmierci Włodka, gdy żona jego nie porzuciła swego rzemiosła, została z rozkazu Kazimierza Jagielończyka ujęta i stracona, a zamek zburzony. Później użył Mikołaj Zebrzydowski gruzów zamczyska barwałdzkiego do zbudowania kaplicy św. Magdaleny na tejże górze, teraz pustelni. M. M.

Barwenkowo, słoboda, pow. iziumski, gub. charkowska, st. p. O trzy czwarte wiorsty leży B., stacya drogi żel. kursko-charkowsko-azowskiej.

Barwienen, ob. Barwiny.

Barwik, folw., pow. kartuski, par. Przodkowo.

Barwiki-Jurgiele, wś szlach., nad rz. Stok, pow. kolneński, gm. Kubra, par. Przytuły. Wspomniana w dokumencie z 1437 r.

Barwinek, wś, pow. krośnieński, 1992 m. rozł., w tem 995 morg lasu, 68 dm., 477 dusz, ludność przeważnie ruska; par. łacińska o 14 kil. w Dukli, grecka w Zyndranowej, leży na najwyższym punkcie wąwozu prowadzącego na Węgry, przy gościńcu rządowym dukielsko-węgierskim. Za wsią ciągnie się granica węgierska, przy której znajdowały się dawniej zabudowania celne, teraz opuszczone; tartak parowy i fabryka zapałek. M. M.

Barwinek, 1). Przysiółek wsi Lis w pow. lublinieckim. 2). B., młyn wodny w dobrach Rozmierka, pow. wielkostrzelecki.

Barwinek, także Obszaną wodą i Ostroszem zwany, potok górski wytryskujący w Beskidzie lesistym z pod samego grzbietu na południowo-wschodnim stoku góry, zwanej Studenym Wierchem, w obr. gminy Barwinka, w pow. Krosno. Płynie zrazu głębokim parowem w kierunku połud.-wsch., równolegle do głównego grzbietu Beskidu, poczem zwraca się p. n. „Obszanej wody” na północny wschód; we wsi Barwinku, przerznąwszy gościniec dukielski prowadzący na Węgry, płynie ku północy p. n. Barwinku, także Ostroszu, i przybrawszy z lewego brzegu potok Szeroki, po przeszło jednomilowym biegu w obrębie gminy Tulawy uchodzi do Sołotwiny, dopływu Jasiołki. Br. G.

Barwinik, jezioro małych rozmiarów, pow. suwalski, przy wsi Potopy, przepływa przez nie rz. Potopka.

Barwiny, niem. Barwienen, wieś, powiat olsztyński, niedaleko st. p. Biesselen.

Baryca, Barycz, Barcz, niem. Bartsch, rzeka, dopływ Odry z prawej strony, ma swoje źródło w stawach niedaleko Grabowa nad Prosną w powiecie odolanowskim, mija Uciechowo, Odolanów, płynie wzdłuż półn. stoków wyżyn trzebnickich od wschodu ku zachodowi, wpływa do Szląska w pow. mielickim, oblewa Straburek, Sulau, Herrnstadt i pod wsią Schwusen, o 2 mile powyżej W. Głogowy, uchodzi. Długość biegu w W. Ks. P. mil 6, w ogóle 22 mile. Od Mielicza spławna, bardzo rybna.