Page:PL Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. 1.djvu/211

This page has been proofread.

36 dm., 228 mk., wtem 192 Serbów. A. J. P.

Bielczyny, r. 1870 przezwane Bildschön, wś, nad Bielczyńskiem jeziorem, o małe pół mili od miasta Chełmży, w pow. toruńskim, spora wieś włościańska, obszaru ziemi zajmuje 1015 mórg, mieszkańców liczy 350, pomiędzy którymi 318 prot., a tylko 30 katol. Dawniej należaly do kapituły chełmińskiej, rezydującej przy katedrze w Chełmży, która je otrzymała w podarunku od błog. Jutty. Sławna ta pustelnica, rodu książęcego z Sangershausen, przybyła w te strony ok. r. 1260 i mieszkała w ubogim domku rybackim nad jeziorem. Co dzień o świcie udawała się na nabożeństwo do Chełmży. Później na jej pamiątkę wzniesiono kaplicę w B., ale ją potem zburzyli za drugiego swojego napadu Szwedzi. Dziś jeszczu opowiadają sobie ludzie w całej okolicy, jako św. Jutta nie raz, żeby czasu przysporzyć i drogi ukrócić, przechodziła cudownie śród lata środkiem jeziora. Pochowana jest św. Jutta w pobliskiej Chełmży r. 1264. B. mają szkołę lud. ewang. Kś. F.

Biele, błoto, pow. makowski. Tworzy je rzeka Orzyc, powyżej Krasnosielca, śród lasów koło os. Łazy i poniżej przy wsiach Bagienie, Raki a w ogóle na całej niemal długości.

Biele, 1.) wś, pow. kolski, gm. i par Lubstów., o 3 w. na połd. od Sompolna. W 1827 r. było tu 11 dm. i 104 mk. 2.) B.-Brzeźnica, wś włośc., pow. płoński, gm. i par. Sochocin, nad rzeką Działdówką, o 3 w. od zarządu gminy, 741 morgów rozl., w tem 555 morg. gruntu ornego, 18 dm., w tej liczbie 2 murowane, 229 mk.; we wsi znajduje się szkoła początkowa, dom modlitwy ewangelicki i wiatrak. B. Chu.

Bieleckie, jezioro we wsi Białka, poniżej Biskupic, z prawej strony Wieprza, ma rozl. 60 morg, głęb. około 50 st, według Ludwika Wolskiego. Na mapie woj. top. król. (XX, 2) nie oznaczono wyraźnie; zdaje się, że leży na półn. wsi Białka i dotyka błota ostrowskiego.

Bielecko, wieś, pow. nowogradwołyński, gmina kustawiecka, włościan dusz 372, ziemi włośc. 948 dzies., ziemi dworskiej 921 dzies., własność Żurakowskich. L. R.

Bielejewo, 1.) wś, pow. pleszewski, 5 dm., 52 mk., wszyscy kat., 18 analf., stac. poczt. w miejscu, stac. kol. żel. Jarocin o 7 kil. 2.) B., folw., pow. pleszewski, ob. Mieszków. 3.) B., folw., pow. szamotulski, ob. Dobrojewo.

Bielejka, ob. Meża.

Bieleń, wś i folw., nad rz. Wartą, pow. łaski, gm. Zapolice, par. Strońsk, 21 dm., 250 mk., ziemi włośc. 86, dwor. 1014 mor., w tem ornej 800 (Opuszczony u Zinberga).

Bieleńska, potok, ob. Biała.

Bielew, miasto pow., gub. tulska, o mil 17 od Tuły, leży na lewym górnym brzegu rzeki Oki, przy samem ujściu do niej rzeki Bielewki. W r. 1147 należało do dzielnicy jednej gałęzi książąt czernihowskich. W r. 1438 han tatarski Ułu-Mahmet zajął Bielew. Wielki książę Wasil Wasilewicz Ciemny wysłał przeciw niemu wojsko, a chociaż han, prosząc aby go pozostawiono w Bielewie, oddawał sie zupełnie pod rozkazy księcia, Wasil nie zgodził się i drogo za to przypłacił. Po urządzeniu gubernii tulskiej w r. 1777, Bielew podniesiony do stopnia miasta powiatowego. Tu zakończyła zycie dnia 4 (16) maja 1826 roku. Naj. cesarzowa Elżbieta, wracając po zgonie małżonka swego, Cesarza Aleksandra I, z Taganrogu do Petersburga. Znajdują się w Bielewie 2 monastery, męzki i żeński, 18 cerkwi, mieszkańców 8000, kramów 110, fabryk 2, w których wyrabiają się wyborne noże stołowe. Ma st. p. i bank. Kupcy tutejsi mają rozległe stosunki handlowe, nietylko w Rossyi, ale z Bucharyą, Chiwą i Kiachtą, i prowadzą handel głównie zbożem, pieńką (do 500,000 pudów), łojem (do 15,000 pudów), olejem konopnym (do 20,000 pudów) i skórami. Biełewski powiat zajmuje przestrzeni 1,505 wiorst kw. Liczy mieszkańców 68,820 płci obojga. Położenie w ogólności górzyste. Z jeziora Żupel wychodzi strumień podziemny na 20 sążni i wpada w rzekę Ista. Wyborna glina używa się na wyroby garncarskie, tudzież do fabryk szkła; sprzedaje się jej rocznie do 50,000 pudów, od groszy 20 do 1 złotego pols. za pud na miejscu.

Bielew, wś, pow, mozyrski, przy trakcie wojennym z Mozyrza do Pińska.

Bielewce, okrąg wiejski w gm. Przebrodzie, pow. dziśnieński, liczy w swym obrębie wsie: Bielewce, Korsakowo, Kubliszczyzna, Milejki, Zwociewki, Matwiejowce, Czepuki, Dziechciany, Zaborze; zaśc.: Czyżewszczyzna, Lizowszczyzna, Walentorowszczyzna, Borkowo, Wikirowszczyzna, Galiewszczyzna, Sławszczyzna.

Bielewicze, wś, pow. maryampolski, gm. i par. Wejwey. Ma 18 dm., 192 mk., leży o 34 w. od Maryampola.

Bielewicze, okrąg wiejski w gm. Smorgoniach, pow. oszmiański, liczy w swoim obrębie wsie: Bielewicze, Iżgi, Maciulany, Osipowszczyzna; zaśc.: Krukowo. F. O.

Bielewo, 1.) wieś, pow. kościański; 40 dm., 334 mk.; 134 ew., 199 kat.; 96 analf. 2.) B., domin., pow. kościański; 2490 morg. rozl.; 9 dm.; 217 mk.; 17 ew., 200 kat.; 75 analf. Ma agenturę pocztową; poczta listowa do Gostynia; st. kol. żel. Stare Bojanowo o 26 kil. Niegdyś własność Raszewskiego. M. St.

Bieleżyńce, wś, pow. zasławski, i folw. należący do klucza białogródeckiego dóbr sławuckich.

Bielica, 1.) mko w 1-ym okr. administr. pow. lidzkiego, na prawym brzegu Niemna, przy ujściu Mołczadki i Niemenka, od Wilna 116 wiorst, od Lidy 28 w. Mieszkańców ob.