mami zabudowane, rozciągają się na pół mili. Rzeką Berezyną przychodzą tu statki ze zbożem, wódką, drzewem i t. p. Miasto B. liczy 37237 mk. t. j. 20322 męż., 16915 kob.; według wyznań 17288 prawosł., 258 starego obrządku, 916 katol., 420 ewang., 17935 izr., 420 mahom. W liczbie ludności 4719 garnizonu wojskowego. Domów murowanych 8, drewn. 1982. Do miasta należy 8760 dzies. ziemi. B. ma progimnazyum 4-klasowe, szkołę 1-klasową i szkolę żydowską; szpital tylko wojskowy i żydowski; fabryk 8 (mydła, świec, wódek, piwa, miodu) z produkcyą roczną do 300 tys. rs. Handel w ręku żydów. Paraf. kościół katol. śś. Piotra i Pawła, z muru wzniesiony 1615 przez starostę Piotra Tryznę. Parafia katol. dekanatu bobrujskiego: dusz 3660. Filia w Szaciłkach; kaplice w Malimonach, Paniuszkiewiczach, Wołczynie, Piotrowiczach, Horbaczewiczach i Kisielewiczach; były prócz tego kaplice w Omelnie, Janinie, Jasnymlesie, Domanowszczyznie i Dobośni. Powiat bobrujski graniczy od półn. z ihumeńskim, od wsch. z gub. mohilewską, od płd. z pow. rzeczyckim i mozyrskim, od zach. ze słuckim. Ma według Strielbickiego 10731 w. kw. rozległości. Powierzchnia gruntu równa, błotnista, lesista, ⅖ części obszaru zajmują lasy; Berezyna dzieli powiat na dwie części nierówne. W części zachodniej płynie też rz. Ptycz a wszelkie wody bieżące w pow. są dopływami bądź Berezyny, bądź Ptyczy. Jeziór w pow. 32 a największe z nich jez. Wieczory, mające 3 w. dł. a ¾ w. szer. Dzieli się pow. na 4 zarządy policyjne, 2 okręgi sądów pokoju, 22 gminy, 136 okręgów wiejskich. Mieszkańców ma 118743 t. j. 58830 męż., 60013 kob. Według wyznań 86,713 prawosł. 6,153 katol. (podług rubrycelli 8200), 420 ewang., 3591 starego obrządku prawosł., 17,588 izr. (w r. 1857 było 11,155), mahometan 11 (wszystko bez miasta B.) . Miejscowości zaludnionych: 10 miasteczek, 61 t. z. siół, 424 wsi, 376 folw., zaśc., włości, futorów i t. p. Powiat bobrujski jest głównie lesistym krajem, bo chociaż ma dużo pól i łąk, to albo błotem pokrytych, albo nieurodzajnych. Część południowa nosi na sobie wszelkie cehy polesia, ku płn. trafiają się przestrzenie piasku; w ogóle piaszczystemi są brzegi Berezyny. Rolnictwo słabo rozwinięte, tylko hodowla lnu opłaca się korzystniej. Produktów leśnych wyrabiają tu rocznie za przybliżoną summę 1,000,000 rs. Hodowla bydła także zaniedbana; rozwinięte zato pszczelnictwo (liczą przeszło 50 tys. uli) i rybołówstwo. Przemysł fabryczny produkuje za 800 tys. rs. rocznie. Handel powiatu trzyma się głównie pobrzeża spławnej Berezyny i głównych jej przystani jak B., Parycze, Świsłocz, Hołynka i i. Drzewo i produkta leśne idą po tej rzece ku Odessie i ku Rydze. Przywóz, koleją i wodą, nieznaczny. Pod względem komunikacyi pow. bobrujski korzystne przedstawia warnuki; ma dr. żel. libawsko-romeńską, dawną szosę moskiewsko-brzeską, trakty do Mińska, Czernihowa, Słucka i i., ogółem 985 wiorst dróg komunikacyjnych. Szkół ma 30 t. j. 3 w B., 1 żeńską duchowną w Paryczach i 26 początkowych 1-klasowych. Parafij prawosławnych było w 1863 r. 59, w tej liczbie 29 od r. 1839. Parafij katolickich 4: B., Choromce, Hłusk i Świsłocz, które tworzą dekanat bobrujski dyec wileńskiej, liczący wiernych 8192. Pewna mała część pow. bobrujskiego należy do par. katol. Słuck. F. S.
Bobrunga, rz., dopływ Minii z prawej strony, przyjmuje z lewej strony rz. Szwerksznię pod Płungianami. Zródło ma w jez. Płotele, ujście o 10 w. od Płungian.
Bobrungiany, wś pryw. w pow. telszewskim, nad Bobrungą, o 42 w. od Telsz.
Bobry, 1.) wś nad rz. Wartą, pow. noworadomski, gm. Radomsk, par. Pławno, młyn wodny. 2.) B., pow. sejneński, dwie wsie t. n., jedna z folw. w gm. i par. Święto-Jeziory, w 1827 r. miała 9 dm. i 128 mk., obecnie 20 dm., 140 mk.; druga w gm. i par. Wiejsieje, liczyła w 1827 r. 12 dm. i 111 mk., obecnie zaś 38 dm. i 275 mk. 3.) B. (niskie lub małe), nad rz. Orzycem, pow. przasnyski, gm. i par. Krzynowłoga wielka, ma 85 morg. obszaru, 6 dm., 45 mk. Drobna szlachta.
Bobry, niem. Bobern, wś, pow. łecki, st. p. Bajtkowy.
Bobryca, 1.) wś, pow. kijowski, przy ujściu rzeczki Bobrycy do rz. Irpenia, o 10 w. od Białogródki. Mieszkańców 303, ziemi 620 dziesiatyn, piaszczystej, niezdatnej do uprawy; mieszkańcy trudnią się rybołówstwem; niegdyś było tutaj dużo bobrów. 2.) B., wś, pow. żytomierski, w 1863 własność Załęskiego, ma rudę żelazną, o której czyt. Kopczyński P. „Rozbiór rudy żelaznej ze wsi Bobrycy, pow. żytomirskiego,“ Gaz. codz. w Warsz. 1860, Nr. 253.
Bobryca, 1.) rz., powstaje w pow. kaniowskim, płynie po pod wsie: Troszczyn i Hryszczyńce i wpada do rz. Dniepru. W widłach dwóch jej ramion, tam gdzie się poczyna, prastare horodyszcze. 2.) B., rz., poczyna się na polach wsi Czerniachowa w pow. kijowskim, wpada o 4 w. od m. Trypola do rz. Dniepru z prawej strony. 3.) B., czyli Świateć, rz., wypływa z leśnej miejscowości przed wioską Zabirje i wpada do rz. Irpenia przy wsi Bobrycy w powiecie kijowskim.
Bobryca, jez. niedaleko m. Lepla, w gub. witebskiej.
Bobryk, Bobrzyk, 1.) wś i dobra, pow. piński, przy gościńcu pocztowym, idącym z Nie-
