osad 19, gruntu m. 84; wś Dzierzgi osad 7, m. 2 pr. 48. 2.) Ch. (Podbiele), wieś szlach., nad rz. Orz, pow. łomżyński, gm. i par. Lubotyń. W 1827 r. było tu 20 dm. i 93 mk. 3.) Ch., wieś włośc., pow. płocki, gm. Rembowo, par. Czerwińsk, nad Wisłą położona, liczy 67 mk., 6 osad włośc., 9 dm. mieszk., powierzchni 213 m.; przy wsi znajduje się karczma i młyn wodny, rządowe. 4.) Ch., folw. pryw. nad rz. Soną, pow. ciechanowski. gm. Bartołdy, par. Pałuki; 105 m. rozl., 18 mk. R. 1827 było tu 3 dm., 26 mk. 5.) Ch. wielkie, folw. nad rzeką bez nazwy, pow. mławski, gm. Mława, par. Grzebsk. W 1827 r. było tu 24 dm. i 114 mk.; obecnie liczy 38 dm., 156 mk., obszaru gruntu 684 m., wtem 428 orn. 6.) Ch. małe, folw. nad rz. Orzyc, pow. mławski, gm. Mława, par. Grzebsk, 15 dm., 112 mk., 464 m., w tem 231 ornej, wiatrak. 7.) Ch., wieś rządowa nad rz. Jasionką, pow. ostrowski, gmina i parafia Jasienica, przy trakcie z Ostrowia do Andrzejowa. W 1827 r. było tu 27 dm., 189 mk., obecnie ma 24 dm., 314 mk., 821 m. ziemi ornej włośc. pszennej gleby, łąk 30 m. Fol. należy do donacyi Jasienica generała Kostandy; ma 200 m. ornej ziemi, 36 m. łąk. 8.) Ch., wś, pow. sejneński, gm. i par. Lejpuny. Ma 4 dm. i 22 mk. Br. Ch.
Chmielewo, niem. Klingbeil, pow. obornicki, 592 m. rozl., ob. Łopiszewo.
Chmielewo, niem. Hopfenthal, kolonia, pow. bydgoski, ob. Mochel. M. St.
Chmielewo, 1) niem. Chmilewen, wieś, pow. jańsborski, 2) niem. Klein-Chmilewen, dobra tamże i 3) niem. Chmilewen lub Neuendorf, dobra tamże, wszystkie pod Szymonką, 4.) niem. Hopfenthal, folw., pow. węgoborski, pod Kruklankami.
Chmielewszczyzna, wieś nad rz. Czernicą, pow. lipnowski, gm. Osiek, par. Ligowo, liczy 158 mk. należących do drobnej szlachty, w tej liczbie 119 m. ornych, 6 budynków mieszkalnych, 59 mk., t. j. 28 męż. i 31 kob. F. O.
Chmielinek, wieś drobnej szlachty, pow. przasnyski, gm. i par. Krzynowłoga mała, nad rzeczką Bystrzycą, posiada 3 dm., 15 mk.
Chmieliniec, to samo co Chmieleniec (ob.)
Chmielinko, wieś, pow. bukowski, 91 dm., 678 mk., 479 ew., 199 kat., 56 analf. St. pocztowa najbliższa Lwówek (Neustadt bei Pinne) o 5 kil., st. kol. żel. Buk o 24 kil. M. St.
Chmieliska, wieś, pow. skałacki, nad potokiem, który na polach tej wsi ma swe źródło a o 1 i pół mili na wschód pod wsią Mysłowa wpada do Zbrucza. Wieś ta leży na północ od Skałata o 1 ¼, mili, w urodzajnem Podolu, o 1 milę na wschód od Hałuszczyniec. Przestrzeń posiadłości większej roli ornej: 753, łąk i ogrodów 6, pastwisk 9, lasu 190; posiadłość mniejsza: roli ornej 2191, łąk i ogrodów 77, pastwisk 46 m. Ludności rz. kat. 773, gr. kat. 528, izraelitów 11: razem 1312. Należy do rz. kat. par. w Hałuszczyńcach; gr. kat. ma w miejscu, należącą do dekanatu skałackiego (715 dusz), posiada kasę zaliczkową z funduszem zakładowym 1045 złr. B. R.
Chmielita, folw., pow. włodawski, gmina Romanów, par. Wisznice.
Chmielkowo, folw., pow. wschowski, ob. Świerczyn.
Chmielna, wieś, pow. kijowski, śród lasu, o 8 w. od miasteczka Makarowa. Mieszkańców 280; trudnią się przemysłem leśnym. Ziemi 3937 dzies. Należy do parafii Kolońszczyzny, własność Butowicza.
Chmielna, rz., wpada w pow. kijowskim do rz. Buczy.
Chmielnicka Jurydyka, ob. Księdzówka.
Chmielnicki młyn, ob. Kierpień.
Chmielniczki, wś, pod Bytowem, w reg. koszalińskiej.
Chmielniczna, szczyt w Karpatach lesistych, niedalko Tołstej, 815 m. wys.
Chmielnik, 1.) miasto, pow. stopnicki, leży w piaszczystej okolicy, posiada kościół par. murowany, szkołę początkową, sąd gm. okr. I i dom przytułku dla starców i kalek, stacyą poczt. Odl. od Warszawy 216 w., od Stopnicy 30 w. Istnieje tu 6 garbarni, zajmujących 45 robotników z produkcyą na 9,496 rs., 1 mydlarnia produkująca za 1320 rs., 4 fabryki sukna włościańskiego z 37 robotnikami i produkcyą na 7325 rs., 1 fabryka machin z 12 robotnikami i produkcyą na 5125 i 1 browar zajmujący 4 ludzi i wyrabiający za 6175 rs. Fabryka maszyn ma swój piec dla topienia surowcu, tokarnię i warsztaty dla wyrobu narzędzi rolniczych. Największa z garbarni według nieurzędowych wykazów produkuje do 13,000 skór rocznie wartości 80750 rs. Dochody miasta wynoszą (1876 r.) 3074 rs., rozchody zaś 2099 rs. W 1827 r. Ch. liczył 197 dm. i 1514 mk., w 1860 r. było 285 dm., w tem 73 murow. i 3488 mk. (w tem 2724 izraelitów). Obecnie 5181 mk. Ch. pamiętny jest krwawą bitwą z Tatarami, stoczoną tu w 1241 r. W 16 w. był dziedzictwem Oleśnickich h. Dębno, za których staraniem królewskim przywilejem w r. 1551 municypalne otrzymał prawa. Pod opieką możnych dziedziców Samuela i Mikołaja Oleśnickich, posiadali tu akatolicy zbór i utrzymywali szkołę. Później miasto przeszło do rąk familii kalwińskiej Głuchowskich, którzy tutejszy zbór aż do roku 1689 utrzymywali. Należał ten zbór do najznaczniejszych i najlepiej uposażonych w Małejpolsce. Ztąd odbywały się tu bardzo często synody prowincyonalne, np. w roku 1644, na którym obrany został na seniora dystryktu lubelskiego sławny Andrzej Węgierski, tudzież
