W r. 1525 ksiązę mazowiecki Janusz, przywilejem swoim za zasługi i pieniądze pożyczone na potrzeby kraju, nadał dobra Chrzesne Janowi Wojsławskiemu. W r. 1623 nabył te dobra Stefan Dobrogost Grzybowski, starosta kamieńczykowski. Od r. 1744 były własnością Jana Kiełczewskiego, skarbnika urzędowskiego, który w r. 1755 sprzedał je Teodorowi Szydłowskiemu, podskarbiemu województwa płockiego, za sumę 75 tys. złp. W r. 1762 nabył je pisarz w. ks. litewskiego Antoni Pac. Michał i Ludwika z Tyzenhauzów hr. Pacowie w r. 1781 sprzedali księdzu Józefowi Kossakowskiemu, biskupowi inflanckiemu. W r. 1787 nabywa Franciszek Przeuski, starosta międzyleski. W r. 1789 właścicielem dóbr Ch. jest Tomasz de Tylli, cześnik lwowski. W r. 1801 dobra odziedzicza syn Tomasza Jan de Tylli, który w r. 1806 sprzedaje je Antoniemu Siarczyńskiemu. W r. 1832 kupił Mateusz Murawski za rs. 19,500. W r. 1840 hr. Andrzej Zamojski nabył część dóbr Ch. i przyłączył do dóbr swych Jadów. W r. 1856 właścicielem pozostałej części dóbr jest Stefan Murawski, od którego nabył je dzisiejszy właściciel Wincenty Koskowski w r. 1859. Do dóbr Chrzesne należy folwark nowo wybudowany Ulasek. Wieś Ch. miała 1827 r. 34 dm., 214 mk., obecnie ma osad włośc. 40, gruntu włościańskiego 219 m. Do dóbr Ch. należały wieś Stryjki osad 9, gruntu 131 m.; Dzięcioły osad 7, gruntu 137 m. i wieś Wilczenice osad 4, gruntu m. 57. T. Ł.
Chrzon, ob. Krzon.
Chrzowice, ob. Chrzczowice.
Chrzumczyce, ob. Chrząszczyce.
Chrzypsko 1.) wielkie, gm., nad jeziorem, pow. międzychodzki, 2 miejsc.: 1) Chrz. wieś, 2) Chrz. domin.; 1407 m. rozl., 31 dm., 241 mk., 116 ew., 125 kat., 98 analf. Kościół parafialny, fundowany przez wygasłą rodzinę Chrzypskich, herbu Prawdzic, należy do dekanatu lwoweckiego. Stacya poczt. Sierakowo (Zirke) o 10 kil., st. kol. żel. Wronki o 14 kil. 2.) Ch. Małe, wieś, nad jeziorem, pow. międzychodzki, 17 dm., 151 mk., 16 ew., 135 kat., 15 analf. Stacya pocztowa Sierakowo o 12 kil., st. kol. żel. o 16 kil. M. St.
Chuchowo, wś, pow. wieliski, własność A. Wojejkowej, 1466 dzies. rozl.
Chuchułka, ob. Siedlice.
Chuchutwa, ob. Chochutwa.
Chucisko, 1.) wś, pow. będziński, gm. i par. Niegowa. W 1827 r. było tu 16 dm. i 139 mk., obecnie 19 dm, i 196 dm., ziemi 264 mor. 2.) Ch., wś, pow. olkuski, gm. Ogrodzieniec, par. Chechło. W 1827 r. było tu 9 dm., 68 mk. Por. Hucisko. Br. Ch.
Chudawola lub Chudowola, 1.) folw., pow. grójecki, gm. Kobylin, par. Worów, od Warszawy w. 37, od Grojca w. 7, od Tarczyna w. 5, od Grodziska w. 30, oddzielony w r. 1877 od dóbr Lesznowola; ogólna rozległość wynosi m. 269, a mianowicie: grunta orne i ogrody m. 183, łąk m. 29, lasu m. 40, nieużytki i place m. 17, budowli z drzewa 2, przez terrytoryum płynie struga bez nazwy. 2.) Ch., wś, pow. lubartowski, gm. Chuda Wola, par. Rudno. Jest tu urząd gm. W 1829 r. Ch. Wola liczyła 16 dm., 61 mk. Gmina Ch. należy do s. gm. okr. I w os. Michów, st. pocz. w Lubartowie; w gm. są 2 garbarnie, 3 młyny wodne, 2 szkoły początkowe, lud. 4,187. W skład gminy wchodzą: os. Michów, wsie: Rudzienko z fol., Mieszko, Podgórze, Elżbiecin, Majznerzyn, Ujazdówek, Katarzyn, Anielówka, Przechody, Węgielce, Drewnik, Ostrów szlachecki, Chudawola, Serafin, Adamówka, Skrobaka, Ostrów wielki, Szczuchnia. Dobra Ch. lit. A. składają się z fol. Szczuchnia lub Chuda Wola A., z wsi Chuda wola, Węglice i Majznerzyn; od Lublina w. 35, od Lubartowa w. 21, od Kocka w. 14, od Łukowa w. 35, od rzeki Wieprza w. 2. Rozległość wynosi m. 812, a mianowicie: grunta orne i ogrody m. 260, łąk m. 55, pastwisk m. 63, lasu m. 265, zarośli m. 48, nieużytki i place m. 121; pokłady torfu, młyny wodne 2, folusz, tartak i cegielnia; rzeka Wieprz i rzeczka Minja płyną przez terrytoryum dóbr; wś Chuda Wola osad 6, gruntu m. 63; wś Węglice osad 5, gruntu m. 102; wś Majznerzyn osad 55, gruntu m. 445. Fol. Ch. lit. B. z wsiami: Drewnik, Węgielce i Katarzyn, w par, Rudno; rozległość wynosiła m. 96; wś Drewnik, osad 4, gruntu m. 4; wś Węgielce osad 7, gruntu m. 118; wś Katarzyn osad 24, gruntu m. 237. A. Pal. i Br. Ch.
Chudek, wś, nad rz. Omulew, pow. ostrołęcki, gm. Dylewo, par. Kadzidło. W 1827 r. było tu 39 dm., 234 mk., teraz jest 48 dm., 367 mk., obszaru 1,105 morg. Jest tu młyn o dwóch gankach. Br. Ch.
Chudelipie, 1.) folw., pow. rawski, gm. Maryanów, par. Biała. 2.) Ch., wś, pow. grójecki, gm, Konie, par. Lutkówka. W 1827 r. było tu 14 dm., 80 mk. Br. Ch.
Chudlowo, węg. Horlyo, wś w hr. użhorodzkiem (Węgry), kościół paraf. gr. katol., młyny wodne, lasy, winnice, 1299 mk. H. M.
Chudoba, 1.) wś, pow. sieradzki, gm. i par. Gruszczyce. 2.) Ch., wś, pow. kaliski, gm. Ostrów kaliski, par. Wojków. Br. Ch.
Chudoba, 1.) od Niemców mylnie przezwana Kudową (Cudowa), dawna kolonia czeska, dziś kol., zaliczana niedawno jeszcze do wsi Deutsch-Tscherbeney w pow. kładzkim, o 25 minut od stacyi Nachód dr. żel. wrocławsko-praskiej, w skalistych i leśnych górach 2,800 st. wysokości, ma st. poczt. i tel. Zdrojowisko posiadające wyborne szczawy żelaziste, alka-
