15.000 wied. cent., owoców 1,500 n. a. mec., miodu 700 centnarów, wosku 420 cent., mleka 100,000 niższo austryackich wiader, masła 600 centnarów, sera 2,000 cent., wełny owczej 300 cent. Drzewa opałowego twardego 12,000 niższo-austr. sągów, drzewa opałowego miękkiego 50,000 n. a. sągów. drzewa budowlanego i wyrobowego 22,000 wiedeńskich stóp sześciennych, węgli drzewnych 250,000 n. a. mec. Grunt tu po większej części piaszczysty, wymaga dużo pracy a mało przynosi korzyści; lasów dużo, lecz z powodu braku komunikacyi małą mają wartość. Miast niema; to też przemysł i rękodzieła kwitnąć nie mogą. Kolej żelazna nie dotyka tego powiatu; do najbliższej stacyi kolei żelaz. Karola Ludwika w Jarosławiu jest z Cieszanowa mil 6. Gościniec krajowy przecina ten powiat z zachodu na wschód; zaczyna się w Jarosławiu przechodzi przez Cieszanów i Narol i łączy się z gościńcem rządowym tak zwanym warszawskim, idącym ze Lwowa do Tomaszowa. Pod względem historycznym zasługują na wzmiankę: Lubaczów z pięknym pałacem, na tem samem miejscu zbudowanym, na którem niegdyś warowny zamek istniał. Już w XIII wieku znaczne miasto, wsławiło się pokojem zawartym tam 1213 roku między Węgrami i Polską. Lipsko, miasteczko pamiętne urodzeniem znakomitego dziejopisarza Stanisława Sarnickiego, było w 1648 r. przez kozaków pod Chmielnickim złupione a potem w perzynę obrócone. Narol z pięknym pałacem, miasteczko założone w 1585 r. pod imieniem Floryanowa, wzniosło się prędko do znacznej zamożności, ale już w 1648 r. zostało przez Chmielnickiego mocą zajęte, przyczem do 40,000 ludu tam schronienia szukającego przez kozaków wycięte zostało. W pobliżu miasteczka znaleziono przed kilkudziesięciu laty wiele kosztowności i monet, które z tej smutnej epoki miały pochodzić. Oleszyce mają starożytny zamek, niegdyś przez jeńców tureckich zbudowany, w którym umarł hetman Adam Sieniawski. Wieś Basznia pamiętna z powodu ugody zawartej tam 1663 roku między konfederatami i koroną polską. B. R.
Cieszanowice, wieś, pow. piotrkowski, gm. Gorzkowice, par. Mierzyn, między Rozprzą a Gorzkowicami, obok drogi żel., o 21 w. od Piotrkowa, o 14 w. od rz. Pilicy. W 1827 r. było tu 12 dm., 107 mk. Drbra C. składają się z folw.: C., Daniszewice i Jelica, nabyte w r. 1852 za rs. 52000. Rozległość wynosi m. 1126 a mianowicie: grunta orne i ogrody m. 407, łąk m. 127, pastwisk m. 20, lasu m. 518, nieużytki i place m. 55. Płodozmian 9 i 6 polowy. Budowli murowanych 5, drewnianych 17; młyn wodny, pokłady torfu i zwiru (kopalnia). Od dóbr tych w r. 1878 odłączono folw. Jelica rozległości m. 138 i folw. Teklin m. 232. Wieś C. osad 21, gruntu m. 253; wieś Daniszewice osad 21, gruntu m. 281 i wieś Jelica osad 6, gruntu m. 47.
Cieszenie, mylnie Cieszyn, niem. Zeschin, dawniej nazywało się Cieczewie lub Czeczewie, wieś w pow. kartuskim, przy trakcie bitym gdańsko-słupskim, ma przywilej od komtura gdańskiego Wolframa von Baldersheim z roku 1358, podług którego stanowiła wieś rycerską. Obecnie podzielona jest na kilka części, obszaru liczy 1987 m. (w czem 228 m. jeziór), katol. 109, ewang. 51, izrael. 6, domów mieszkalnych 16, parafia Chmielno, odległość od Kartuz 1 i pół mili, st. p. Miechucin.
Cieszewo, 1.) wielkie, wieś i folw., pow. płocki, gm. Drobin, par. Rogotwórsk, liczy 126 mk., 16 dm. Folw. C. wielkie lit. ABCE z wsią C. Wielkie, od Płocka w. 28, od Bielska w. 11, nabyte w r. 1870 za rs. 16582. Rozległość wynosi m. 593 a mianowicie: grunta orne i ogrody m. 369, łąk m. 20, pastwisk m. 43, lasu m. 139, nieużytki i place m. 22. Budowli murowanych 5, drewnianych 5; wieś C. Wielkie osad 14, gruntu m. 19. 2.) C. małe lub Cieszewko, folw. pryw. i wieś włośc., pow. płocki, gm. Drobin, par. Rogotwórsk, o 6 w. od urzędu gminnego; folw. ma 2 dm., 12 mk., 403 m. rozl., 253 m. roli ornej; wieś zaś 3 dm., 42 mk., 13 m. rozl., 12 m. roli ornej.
Cieszęcin, wieś, pow. wieluński, gm. Galewice, par. Cieszęcin, o 4 i pół mili od Wielunia, na pograniczu W. ks. P., o staję polską od rz. Prosny, ma 26 dm., 300 mk., roli włośc. 305 m. Przysiołek dworski ma 16 włók rozl. (głównie żytniej II kl.) Przeszło drugie tyle roli poprzedni dziedzic starozakonny z W. ks. P. rozprzedał na cząstki. Przed rozdzieleniem ziemi wieluńskiej dobra C. sięgały za Prosnę. Przysiołek poduchowny obejmuje 94 m. Nad Prosną duży młyn z 25 m. roli. Jest też w C. kordon straży pogranicznej, zwany Leśne Łąki. R. 1827 C. miał 17 dm., 201 mieszk., obecnie 19 osad włośc., 212 m. gruntu. Kościół tutejszy stoi według podania w miejscu gdzie św. Wojciech przemawia do ludu, ztąd nosi tytuł św. Wojciecha. Był podobno konsekrowany w 1080 r. W XVI wieku obrócono go na zbór protestancki (od 1591 do 1617). Dopiero bisk. Wawrzyniec Gembicki odzyskał go dla katolików. Obecny kościół wystawiony został w 1789. Są tu relikwie św. Walentego, sprowadzone z Rzymu w 1679 r. Par. C. dek. wieluńskiego, dawniej wieruszowskiego, z filią Węglewice, liczy dusz 4400.
Cieszin, Cieszini (niem), ob. Cieszyny.
Cieszki, wieś, pow. mławski, gm. Rozwozin, par. Lubowidz. Posiada 18 dm., 156 mk. Folw. C. należy do dóbr Rozwozin, od Płocka w. 77, od Mławy w. 37, od Żuromina w. 7, od Działdówki w.4. Rozległość wynosi m.
