cki, gm. i par. Goworowo. Posiada 12 dm. i 32 mk., ziemi 30 morg Br. Ch.
Cmolas (z Dąbrówką, Jagodnikami i Cmolaskiem), wś, pow. kolbuszowski, 5287 morg. rozl., w tem 2747 m. roli ornej i 1055 m. lasu, 367 domów, 2071 mieszk.; parafia dek. mieleckiego w miejscu, ma dusz katol. 4620. Kościół paraf. drewniany pod wezwaniem św. Wojciecha i Stanisława, wystawiony w r. 1660, poświęcony zaś w 1674 r. Oprócz tego istnieje drugi kościół pod wezwaniem Wniebowzięcia Chrystusa Pana, w którym w święto Wniebowzięcia na podstawie dekretu bisk. przemyskiego Gołaszewskiego z r. 1817 odprawiają się odpusty. Szkoła ludowa jednoklasowa, kasa pożyczkowa gminna, gorzelnia, położenie równe, gleba piaszczysta.
Cna, 1.) wś, pow. miński, i folw., dziedzictwo Jodków, mają obszaru około 515 morg., o 10 wiorst od Mińska odległe. 2.) C., wś, pow. borysowski, nad rz. Cną, niedaleko Haniewicz, i folw. przytem, dziedzictwo Olechnowiczów, ma obszaru 150 morg. 3.) C., wś, pow. piński, gm. Kożangródek, w 1-ym okr. policyjcym, nad rz. t. n., własność Szczytta, 171 mk. Al. Jel. i X. A. M.
Cna, 1.) rz. w pow. borysowskim, ma początek w okolicach wsi Gorawki i mka Dziedziłowicz, płynie w kierunku od półn. na płd. i za wsią Sutoki wpada do rz. Hajny. Przyjmuje dopływy Czernicę i Kamionkę. 2.) C., rz., lewy dopływ Prypeci, bierze początek w pow. słuckim, w okolicy Lubaszewa, kierunek ma od półn. na połud., przeplywa najgłuchsze miejscowości pow. pińskiego i o parę wiorst za miasteczkiem Kożangródkiem a o 25 w. poniżej ujścia Bobrzyka wpada do Prypeci. Tu przy ujściu jest olbrzymia mogiła „Widziun hora“, kędy archeologowie domyślają się grobu Owidyusza (?). Rzeka C. ma 105 w. długości, przyjmuje Wydrynkę i Luszczę (W dziele Zielińskiego mylnie zamiast Cna drukują Ipa). 3.) C., rz., lewy dopływ Świsłoczy.
Cno, jez. w pow. nowoaleksandrowskim, gub. kowieńskiej, 1 i pół w. dł., 1 w. szer., łączy się z jez. Niespiża i Drywiaty.
Co... (niem.), ob. Ko... (niem.).
Coadjuthen (niem.), mko, pow. tylżycki, ze st. pocztową, ma 668 mk.
Coeln, po polsku Kolno, część miasta Berlina, który właściwie składa się z dwóch dzielnic: Starego Berlina (Alt-Berlin), z ratuszem na prawym brzegu Szprowy, i Kolna z zamkiem królewskim na wyspie pośród Szprowy. Początkowo były to dwie wsie rybackie przez Wendów Słowian założone, jako pierwiastkowych mieszkańców tej krainy, których szczątki do dziś dnia jeszcze istnieją niedaleko Berlina na Błotach nad Szprową (Spreewald). Kolno wzięło swoje nazwisko od kołów, na których było zbudowane (Pfahlrost). Berlin miało oznaczać w wendyjskiem narzeczu kawałek ziemi piaszczystej, krzakami zarosłej. Pierwszy raz nazwa Coeln spotyka się w r. 1237, Berlina zaś w r. 1244. (Wiadomość ta zaczerpnięta z artykułu: „Die wichtigsten geschichtlichen Data über Berlin“, von Johannes Bloch, Redacteur des „Centralblattes für den Pressverkehr Deutschlands“). L. M.
Coeslin (niem.), ob. Koszalin.
Cojniaki, wś z cerkwią parafialną na południowo-wschodnim krańcu pow. mozyrskiego, z lewej strony rz. Ptyczy, przy ujściu do niej małej rzeczki Sunołówki, w gm. łuczyckiej, w 2-im okręgu policyjnym (petrykowskim), w 2-im okręgu sądowym (petrykowskim).
Cokow, niem. Zockau, wieś na saskich Łużycach, w pow. budyszyńskim, nad Czornicą, w południowo-zachodnim kierunku od Budyszyna. Ludności serbskiej 90. A. J. P.
Colberg (niem.), ob. Kołobrzeg.
Coldanki, ob. Cołdanki.
Collin, 1.) st. dr. żel. z Krzyża do Starogradu, ostatnia na tej linii 2.) C., ob. Bondecz.
Collnischken (niem.), ob. Kolniszki.
Colloginnen (niem.), ob. Kołowin i Kołowinek.
Colm (niem.), ob. Konjec (łuż.).
Colmar (niem.), ob. Chodzież.
Colmenitz (niem.), jez. ob. Chełmionka.
Colonnowska (niem.), ob. Stanyszcz.
Cołdanki, niem. Zoldan al. Zolldamm, wś rycerska w pow. chojnickim, pół mili od bitego traktu chojnicko-kamieńskiego, o milę na południe od Chojnic. Nazwę wzięła od jakiegoś Soldana, któremu komtur tucholski Dytryk von Lichtenheim wydał tu 1337 r. 16 włók na własność prawem chełmińskiem. Niedługo potem dodał Winryk von Kniprode, mistrz w. krzyżacki, nowe 12 włók, leżących przy Ogorzelinie, r. 1357. Obecnie zajmują C. 1281 morg, domów mieszk. 16, kat. 66, ew. 21, par. Chojnice. W drugiej połowie przeszłego stulecia posiadał C. Kazimierz Wolszlegier, asesor człuchowski, człek bardzo bogobojny, o którym donosi kronika oo. bernardynów w Zamartem, że wyratował cudowną figurę N. M. Panny, którą chcieli uwieść złoczyńcy. Kś. F.
Comeise, ob. Komeise (niem.)
Comienen (niem.), ob. Kominy.
Commorowe (niem.), ob. Komorowo.
Coniew, wieś, pow. grójecki, gmina i parafia Czersk. W 1827 r. było tu 16 dm., 134 mk. Folw. C. z attynencyą Tatary i Borki, od Warszawy w. 40, od Góry Kalwaryi w. 5, od rz. Wisły w. 1. Folwark ten powstał z oddzielenia od dóbr Potycz w r. 1870. Rozl. wynosi m. 590 a mianowicie: grunta orne i ogrody m. 268, łąk m. 100, pastwisk m. 184,
