Małopany i potoku Jemielnickiego z Odrą, w okolicy niskiej, powodziom podlegającej. Dobra Cz., do których należą folwarki Cz., Oderhof, Krzanowice, Krzyżowski folw. (Creuz), Surowina i Brynica, były niegdyś własnością klasztoru dominikanek, przeniesionego tu 1225 r. z Rybnika, i po sekularyzacyi przeszły na rzecz skarbu. Rozl. wynosi 3300 mórg. Browar i cegielnia. Wś Cz., łącząca się bezpośrednio z założoną 1770 r. kolonią Brody, zajmuje 2169 m. rozl. Dma młyny. Par. Cz. dek. sialkowickiego liczy 3565 kat., 5 ewang., 13 izr. Kościół pąraf. jestto dawny kośc. kłasztorny. Prócz tego przy szose karłowicko-opolskiej, niedaleko Cz., w stronę Opola, istnieje drugi kościołek, pod wezw. św. Anny, cmentarny, który jest celem licznych pielgrzymek. W gmachu poklasztornym ma być pomieszczone zgromadzenie pp. magdalenek. Czyt. Dr. W. Wattenbach „Urkunden des Klosters Cz.“ Wrocław 1857. Enc. Org. mylnie zowie tę wś Czarnowań. F. S.
Czarnowąż, wś i folw., pow. węgrowski, gm. Grębków, par. Niwiska. R. 1827 miały 19 dm., 142 mk., obecnie 15 dm. 204 mk. Gleba lekka, żytnia. Folw. Cz. lit. A. z wsią t. n. od Siedlec w. 15, od Węgrowa w. 15, od rzeki Bug w. 38. Nabyte w r. 1872 za rs. 11,000; rozl. wynosi m. 546, a mianowicie grunta orne i ogrody m. 388, łąk m. 28, pastwisk m. 33, lasu m. 76, nieużytki i place m. 21, bud. mur. 1, drew. 10, pokłady torfu. Wieś Czarnowąż lit. A. osad 13, gruntu m. 12. Fol. Cz. lit. B. z wsią t. n. Nabyte w r. 1866 za rs. 20103. Rozl. wynosi m. 564, a mianowicie: grunta orne i ogrody m. 271, łąk m. 38, past. m. 15, lasu m. 199, nieużytki i place m. 41., bud. drewn. 12. Wieś Cz. lit. B. osad 9, gruntu m. 9. A. Pal. i T. Ł.
Czarnówek, 1.) wś szlach. i włośc., pow. szczuczyński, gm. Sczuczyn, par. Niedźwiadna. Dobra Cz. część A. C., składają się z fol. Cz. i Mazewo, attynencyi Załuski i Czarnowo, tudzież wsi Cz., Załuski, Mazewo i Czarnowo, od Łomży w. 42, od Szczuczyna w. 3, od Grajewa w. 16; droga bita przechodzi przez terytoryum. Rozległość wynosi m. 793, a mianowicie folw. Cz. grunta orne i ogrody m. 190, łąk m. 45, pastwisk m. 10, lasu m. 30, wody m. 6, nieużytki i place m. 9: razem m. 290; folw. Mazewo: grunta orne i ogrody m. 180, łąk m. 25, pastwisk m. 50, lasu m. 45, zarośli m. 40, wody m. 5, nieużytki i place m. 60: razem m. 405; attynencya Czarnowo: grunta orne i ogrody morg. 12, łąk morg. 2, pastwisk morg. 2, nieużytki i place morg. 7, razem m. 23; attynencya Załuski grunta orne i ogrody m. 45, łąk m. 7, pastwisk m. 8, zarośli m. 7, nieużytki i place m. 8: razem m. 75, bud. w ogóle mur. 12, drew. 14, stawy zarybione, cegielnia, pokłady torfu i kamienia wapiennego. Rzeczka bez nazwy przepływa przez terytoryum. Wieś Cz. osad 16, gruntu m. 47; wś Załuski osad 14, gruntu m. 47; wś Mazewo osad 17, gruntu m. 68; wś Czarnowo osad 6, gruntu m. 34. 2.) Cz., ob. Czarnów. A. Pal.
Czarnowiec, 1.) wś, pow. garwoliński, gm. i par. Osieck. Liczy 35 dm., 271 mk. i 352 morg. obszaru. 2.) Cz., folw., pow. pińczowski, gm. Nagórzany, par. Kościelec; od Kielc w. 70, od Pińczowa w. 25, od Działoszyc w. 14, od Proszowic w. 7. Nabyty w r. 1874 za rs. 18250. Rozl. wynosi m. 272, a mianowicie: grunta orne i ogrody m. 222, łąk m. 21, lasu m. 22; płodozmian 4-polowy, bud. mur. 1, drewn. 6. Folw. powyższy powstał w r. 1874 z odłączenia od dóbr Nagorzany. 2.) Cz., wś i folw., pow. ostrołęcki, gm. i par. Rzekuń. R 1827 było tu 10 dm. i 83 mk., obecnie liczy 14 dm., 136 mk., 1435 m. ziemi dwor. i 28 morg. włośc. Połowę obszaru dworskiego zajmują lasy. Osad włośc. 20. A. Pal. Br. Ch.
Czarnówka, 1.) wś, pow. nowomiński, gm. i par. Glinianka. W 1827 r. było tu 6 dm. i 55 mk. 2.) Cz., wś, pow. brzeziński, gm. i par. Bratoszewice. Br. Ch.
Czarnówka, 1.) kolonia, pow. bydgoski, 9 dm., 55 mk., 45 ew., 10 kat., 12 analf. 2.) Cz., wieś, pow. bydgoski, 27 dm., 169 mk., 142 ew., 27 kat., 23 analf. St. poczt. Fordon o 6 kil., st. kol. żel. Bydgoszcz o 10 kil. M. St.
Czarnówka, niem. Czarnowken, wś, pow. lecki, st. p. Wydminy.
Czarnówka, rz., wpada do Moszczenicy, a z nią do Bzury.
Czarnówka, rz., lewy dopływ Niemna, ma ujście powyżej Szczary, częścią odgranicza gub. grodzieńską od wileńskiej. F. S.
Czarnowken (niem.), ob. Czarnówka i Czarnówko.
Czarnówko, inaczej Czarnówek (ob.), pow. szczuczyński.
Czarnówko, niem. Gross-Joduppe lub Czarnowken, folw., pow. gołdapski, st. p. Gołdap'.
Czarnowo, 1.) wś szlach. i włośc., pow. szczuczyński, gm. Szczuczyn, par. Niedźwiadna. W 1827 r. było tu 10 dm. i 51 mk. Por. Czarnówek. 2.) Cz., wś i folw nad. rz. Orz., pow. ostrołęcki, gm. Szczawin, par. Goworowo. Liczy 25 dm., 314 mk., 209 morg. ziemi włośc. Cz. folw. ma 24 mk. i 477 morg. obszaru. 3.) Cz., wś nad rz. Narwią, pow. płoński, gm. i par. Pomiechowo. Leży przy linii dr. żel. Nadwiślańskiej, o 6 w. od Modlina ku Nasielskowi. W 1827 r. było tu 41 dm. i 295 mk.; we wsi znajduje się szkoła wiejska, 4 wiatraki i szynk, 456 mk., 57 osad, 67 dm., powierzchni 1301 morg., w tej liczbie 889 morg. grutu ornego. 4.) Cz.-Byki (właściwie Biki), wś szlach., pow. mazowiecki, gm.