126 mk. Fol. Cz. Sredni lit. ABC. z wsią Cz. Średni i Kalinówka, od Kalisza w. 69, od Turku w. 27, od Ostrów w. 25, od rzeki Warty w. 7. Rozl. wynosi m. 661, a mianowicie: grunta orne i ogrody m. 371, łąk m. 50, pastwisk m. 73, lasu m. 139, nieużytki i place m. 29; płodozmian 12-polowy. Bud. mur. 11, drew. 6. Wieś Cz. Sredni osad 11, gruntu m. 11; wieś Kalinówka osad 8; gruntu m. 12. 3.) Cz. dolny, folw., pow. turecki, gm. Skotniki, par. Uniejów; leży między Uniejowem i Dąbiem, blizko szosy. Znajduje się tu szkoła; gleba dobra żytnia, gospodarstwo staranne, owczarnia poprawnej rasy; kosztem właściciela buduje się szosa. Urząd gminny w miejscu; włościan 60, posiadających po pół do 6 mórg. Dawniej cząstkowa szlachta, tak zwana „horda uniejowska“, z której pochodził tu urodzony, znany ze szkoły podchorążych jenerał Czarnomski. Części drobne około r. 1830 skupił Załuskowski; potomkowie dawnych właścicieli dziś chłopi. Obecnie Cz. dolny łącznie z Cz. górnym i średnim, jako też Skotnikami, Wilamowem i folwarkami stanowi jeden z większych i piękniejszych majątków w gubernii i należy do Stan. Pieczyńskiego. Dobra Cz. dolny składają się z folw. Cz. dolny i Jaszczurów v. Wolica z wsiami: Cz. i Jaszczurów, tudzież koloniami Grodzisko i Mściochów, od Kalisza w. 67, od Turku w. 28, od Dąbia w. 4, od Ostrów w 35, od rzeki Warty w. 4. Rozl. wynosi m. 574, a mianowicie: folw. Cz. dolny grunta orne i ogrody m. 370, łąk m. 67, nieużytki i place m. 20, razem m. 457; bud. mur. 5, drew. 7. Folwark Jaszczurów grunta orne i ogrody m. 40, łąk m. 10, pastwisk m. 3, nieużytki i place m. 3, razem m. 56; bud. drew. 4; płodozmian 12-polowy. Wieś Cz. dolny, Jaszczurów, kolonia Grodzisko i Mściochów, w ogóle osad 78, gruntu m. 490. A. Pal. i W. S.
Czeppanowitz (niem.), ob. Ciepłowice.
Czeppeln al. Warmhoff, ob. Ciepłe.
Czeppelwitz (niem.), ob. Ciepłowice.
Czepurka, wś i folw., pow. częstochowski, gm. i par. Potok Złoty. W 1827 r. było tu 24 dm. i 164 mk.
Czepurniszki, wieś rządowa, nad rz. Wojcianką, mk. kat. 77, dm. 8 (1866 r.), pow. wileński, 5 okr. adm; od Wilna 23 w.
Czeputka, wś, pow. włodawski, gm. Romanów, par. Wisznice; odl. od Włodawy 3 mile. W 1827 r. było tu 36 dm., 274 mk.; obecnie liczy 45 dm., 306 mk. i 1,040 mórg obszaru. Należy do dóbr Romanów, będących własnością Kraszewskich. Br. Ch.
Czerawola albo Prusinowa Wólka, wieś w pow. ządzborskim.
Czerbeny, ob. Tscherbeney (niem.).
Czerbienschin (niem.), ob. Szczerbięcin.
Czerbiszki, wieś, pow. władysławowski, gm. Swiatoszyn, par. Iłgowo. Ma 1 dm., 10 mieszk.
Czerbul, potok górski w obr. gm. Jasienia, w pow. kałuskim, wypływa w Beskidzie lesistym, zwanym tutaj Turawami, z dwóch strug, jednej wschodniej spływającej z pod Turawy (940 m.), z drugiej zachodniej z pod Wierchu Babskiego, obejmujący dział leśny Zawaratyków. Płynie na północ głębokim jarem; od wschodu górski Rozsocz oddziela go od p. Turawy, a od zachodu wznoszą się Łopata (894 m.), północna kończyna Babskiego wierchu, oddzielającego dolinę Babskiego p. (ob.) od doliny Czerbulskiej, dalej na płn. Czerbul i Zabereże. Po 7 kil. biegu uchodzi z pr. brzegu do Łomnicy w półn. części osady Jasienia. Doliną tego potoku wiedzie górska drożyna z Jasienia przez Turawy przełęczą (780 m.) między czubałkami Turawą (940) i Tłoczyną (946 m.) do Porohów w dol. Bystrzycy.
Czerce, przysiołek Czerwonej Woli.
Czerchaniówka, wieś, pow. kossowski, leży nad potokiem Wolicą, dopływem pobliskiego Czeremoszu, przy gościńcu rządowym idącym z Kossowa do Kutt, oddalona od Kossowa na południowy wschód o ¾ mili, od Kut na północny zachód o ¾ mili w górzystej i leśnej okolicy. Przestrzeń pos. więk.: roli ornej 1, łąk i ogr. 24, pastw. 837, lasu 278; pos. mn.: roli ornej 241, łąk i ogr. 937, pastw. 78, lasu 37 m. Ludności gr. kat. 371, izrael. 3: razem 374. Należy do gr. kat. parafii w Kossowie starym. Należy do dóbr kameralnych. B. R.
Czerchawa, wieś, pow. samborski, leży nad potokiem tegoż nazwiska (Czerhawa), dopływem potoku Bystrzyca, na południe od miasta Sambora o 1 i pół mili, od Podburza o milę na północ, od wsi Czukiew o ¾ mili na południowy wschód. Przestrzeń pos. więk.: roli ornej 8, łąk i ogr. 5, pastw. 1, lasu 325; pos. większa roli ornej 578, łąk i ogrodów 132, pastwisk 319, lasu 198 m. Należy do rz. kat. par. w Czukwi, gr. kat. parafią ma w miejscu, która obejmuje także wieś Uhorce Zapłatyńskie z 312 duszami gr. kat. obrządku; ta parafia należy do dekanatu samborskiego. Ma szkołę filialną. Ludności rz. kat. 10, gr. kat. 524, izrael. 51; razem: 585. B. R.
Czerchawa, rzeka, powstaje z połączenia dwóch silnych strumieni Błażówki i Spryni w obrębie wsi Czerchawy w pow. samborskim. Od połączenia się tych potoków Czerchawa plynie krętem łożyskiem w kierunku płn. wschodnim przez gm. Czerchawę, Sielec, Horodyszcze i Oziminę, gdzie z lewego brzegu wpada do Bystrzycy tyśmienickiej, Dolina, którą płynie Czerchawa, jest w obr. gm. Czerchawa dość rozwartą i otoczoną z obu stron wzgórzami, od półn. nagiemi dochodzącemi do 351 m. wysokości, a od połd. wsch. lesistemi,