a mianowicie: grunta orne i ogrody m. 675, łąk m. 151, pastwisk m. 40, nieużytki i place m. 32. Płodozmian 4-polowy. Budowli murowanych 5, drewnianych 9. Wieś Cz. osad 32, gruntu m. 118; wieś Mysłówek osad 10, gruntu m. 111; wieś Zabokrzeki os. 31, gruntu m. 290; wieś Donaj Dezerta osad 3, gruntu m. 32. 2.) Cz.-Opatowski, wieś, pow. opatowski, gm. i par. Opatów. Folw. Cz. od Radomia w. 80, od Opatowa w. 3, droga bita przechodzi przez terytoryum, od rz. Wisły w. 28. Rozl. wynosi m. 420 a mianowicie: grunta orne i ogrody m. 374, łąk m. 17, pastwisk m. 10, wody m. 1, zarośli m. 2, nieużytki i place m. 17. Płodozmian 4-polowy; budowli drewnianych 8; torf, glina na cegłę i kamień murowany. Folwark ten w r. 1873 oddzielony od dóbr Opatów. 3.) Cz.-Karskiego, wieś, pow. opatowski, gm. Opatów, par. Strzyżewice. W 1827 r. było tu 18 dm. i 100 mk., obecnie liczy 15 dm., 82 mk. Cz. został w r. 1308 nabyty przez benedyktynów łysogórskich. Rozl. wynosi m. 471; wieś Cz. osad 12, gruntu m. 65. A. Pal. i Br. Ch.
Czernikówko, ob. Czernikowo.
Czernikowo, wieś, pow. lipnowski, gmina Obrowo, par. Czernikowo, odl. 10 w. od komory Lubicz a 21 w. od Torunia. Posiada parafialny kościół murowany, szkółkę gminną, olejarnię, wiatrak i karczmę. Gruntów włość. 124 m., w tej liczbie 122 m., ziemi ornej, 25 dm., 57 osad, 169 mk. Dworskie grunta mają obszaru 1283 m., w tej liczbie 1087 m. ziemi ornej, 9 dm., 99 mk. Cz. par. dek. lipnowskiego 2722 dusz. Probostwo liczy 8 m. i 7 mk. Rząd na. Czernikowie posiada 61 m. (54 m. ornych). Do Cz. należy kolonia Jackowo lit. B. 2.) Czernikówko, wieś tamże położona, gruntów włośc. 129 m, w tej liczbie 119 m. ziemi ornej, 13 dm., 31 osad włośc., 226 mk. We wsi karczma. Grunta dworskie wynoszą 1350 m., w tej liczbie 782 m. ziemi ornej, 8 dm., 77 mk. Cz. odznacza się wysoko posuniętem gospodarstwem rolnem. Wszystkie pola są drenowane za pomocą sączek we własnej cegielni wyrabianych. We wszystkich folwarkach pola są zmarglowane. Lasy systematycznie urządzone, a przestrzenie leśne, dawniej z drzewa ogołocone, przez teraźniejszego właściciela, ze szkółek umyślnie założonych, są obsadzane sadzonkami dębowemi, sosnowemi, modrzejowemi i t. p. a to na przestrzeni włók kilkunastu. Łąki prawie wszystkie zirygowane. Inwentarz żywy pod względem koni, bydła rogatego, owiec, a nawet trzody chlewnej, wyborowy; rozpłodniki na własną potrzebę i na sprzedaż. W gospodarstwie tem jest gorzelnia z machiną parową, młyn amerykański o dwóch kamieniach, olejarnia i piła cyrkularna do wyrabiania materyału drzewnego na miejscowe potrzeby; wszystkie poruszane za pomocą machiny parowej w gorzelni funkcyonującej. S. B.
Czernikowo, Czerniki, ob. Czernichowo.
Czernilawa, wieś, pow. jaworowski, nad rzeczką Szkło, w piaszczystej leśnej okolicy, o 1 milę na północny zachód od Jaworowa. Przestrzeń posiadł. więk.: roli ornej 54, łąk i ogr. 34, pastw. 2, lasu 781; pos. mniej.: roli ornej 2050, łąk i ogr. 513, pastw. 133, lasu 206 m. Ludności rz. kat. 32, gr. kat. 1319, izrael. 32: razem 1383. Należy do rz. kat. parafii w Jaworowie, gr. katol. parafią ma w miejscu, należącą do dek. jaworowskiego. W przysiołku Lisku istniał dawniej klasztor oo. bazylianów i cerkiew przy tym klasztorze, która w 1872 r. została przemienioną na liturgiczną kaplicę. W r. 1633 nadał Szysłowski adwokat monasterowi czernilawskiemu pole „obszarek“ zwane, którą to darowiznę potwierdził król Władysław IV przywilejem wydanym w Krakowie 31 marca tego samego roku. W roku 1643 król Jan Kaźmierz potwierdził tę darowiznę i nadał ihumeństwo zakonnikowi tego klasztoru Ciukwiczowi. W r. 1656 spustoszyli Cz. kozacy Chmielnickiego. Jan z Sobieszyna Sobieski, wówczas starosta jaworowski, chciał odbudować spustoszony monasterek, i nadał mu „beneficium in Podsiele,“ gdzie później powstał folwark należący do tego monasterku. Proboszcz w Jazowie starym Jarmołowicz darował monasterowi kawałeczek lasu zwany „Zachód“ albo „Hłuboczek,“ któren był w dobrach Jazowa starego. Tę darowiznę potwierdził król Jan III Sobieski w Jaworowie dnia 30 listopada 1688 roku. Później zbudowano tu monaster, który zahodzi pod imieniem „Hłuboczek“ albo „Hłuboka“ a często i „stary Jazów.“ Ihumen Hawryło Artamowski pobudował tu przed 1757 r. nowy monaster i nową cerkiew; pierwszy d. 21 listopada 1795 r. został zniesiony. Jest tu szkoła etatowa 1-klasowa. Właściciel większej posiadłości Kazimierz hr. Lanckoroński. B. R.
Czerniłów, ob. Czernelów.
Czernin, 1.) wieś, pow. taraszczański, nad rz. Czarną, wpadającą do rzeki Nastaszki i dalej do Rosi, o 12 w. odległa od m. Taraszczy a o 4 od Chreszczatego-Jaru. Mieszk. 1208 wyznania prawosł. Cerkiew paraf. i szkółka. W samej wsi widać wysoką mogiłę, na której niegdyś miał się znajdować monaster. Mogiła to nasypowa i liczy się do najwyższych na Ukrainie. Prócz tego niedaleko za wsią, po drodze do Taraszczy, widać grodzisko otoczone wałem; miała tu niegdyś ludność tutejsza chronić się przed Tatarami. Należy do Branickich. Zarząd gminny w tejże wsi, policyjny w Taraszczy. 2.) Cz., wieś z zarządem gminnym we wschodnio-południowej stronie pow. bobrujskiego, na głuchem Polesiu, śród puszcz