Dyska lub Ciemięga, rz., bierze początek na płn.-zach. od Miłocina w pow. lubelskim, gm. Wojciechów, w pobliżu linii drogi żel. nadwiślańskiej, płynie w kierunku wschodnim, szeroką błotnistą doliną koło Ożarowa, Sługocina, Jastkowa. Odtąd dolina zwęża się i stanowi niemal parów o wyniosłych brzegach, którym D. płynie na Snopków, Dys (od którego nazwa), Ciecierzyn, Pliszczyn, Łysaków i pod wsią Sobjanowice w gm. Wólka wpada do Bystrzycy z lewego brzegu, ubiegłszy około 30 w. (Karta Woj. Top. XX. ar.) Br. Ch.
Dyskajmie, wś, pow. rossieński, par. Betygoła.
Dysławice, ob. Dziesławice.
Dysławki, wś, pow. rossieński, par. Tenenie.
Dysna, ob. Dzisna.
Dyss, wś, pow. lubartowski, gm. Niemce, par. Dyss. Leży na wyżynie, na 687 stóp nad poziom morza. Jest tu kościół paraf. murowany. Kościół i parafią erygował tu r. 1382 Gabryel hr. z Górki, dziedzic tej wsi. W 1827 r. D. miał 51 dm. i 440 mk. Par. D. dek. lubartowskiego 3094 dusz liczy. B. Ch.
Dyszle 1.) folw., pow. szawelski, gm. skiemska, par. bejsagolska, 15 włók rozl., należy do Kwintów. 2.) D., wś, pow. szawelski, gm. skiemska, par. bejsagolska, 39 dusz rew., 89 dzies. ziemi nadanej. J. Godl.
Dyszlewszczyzna, folw. należący 1866 r. do Biernackiego, pow. lidzki, 4 okr. adm., od Lidy o w. 57, od Wasiliszek w. 22, mk. praw. 2, katol. 8, staroz. 7 (1866).
Dyszobaba, wś poduchowna nad rz. Narwią, pow. makowski, gm. i par. Sieluń. W 1827 r. liczono tu 7 dm. i 41 mk.
Dyszów, wś, pow. konecki, gm. i par. Końskie. W 1827 r. liczono tu 9 dm., 51 mk.; obecnie zaś ma 15 dm., 101 mk., 303 morg. ziemi dworsk. i 36 morg. ziemi włośc. Posiada młyn wodny.
Dytiatyn, wieś, pow. rohatyński, oddalona od stacyi pocztowej w Bołszowcu o 13′6 kil., od rzym. kat. parafii w Kąkolnikach o 11 kil. Przestrzeń posiadł. więk. roli ornej 205, łąk i ogr. 88, past. 15, lasu 188; posiadł. mniej. roli ornej 1016, łąk i ogr. 378, past. 152, lasu 1 morg. austr. Ludności 673 (między tymi 105 rzym. kat., 475 gr. kat., 98 izrael.). Gr. kat. paraf. w Dytiatynie obejmuje filie: Chochoniów z 580 i Bybło z 210 gr. kat. obrządku. W tej wsi jest kasa pożyczkowa z funduszem zakładowym w kwocie 196 złr. Należy do dóbr stołowych rzym. kat. arcybiskupstwa lwowskiego. B. R.
Dytiatyński potok, w obr. gm. Dytiatyna, w pow. rohatyńskim, wytryska w południowo wschodniej jej części z pod lasu Dębina zwanego; płynie łąkami po północno-wschodniej stronie wsi i w obr. gm. Bybła wpada z lew. brzegu do Bybełki po 3 kil. biegu. Br. G.
Dytkimie, wś pryw. w pow. rossieńskim, nad Jurą, o 69 w. od Rossien, w parafii Żwingie. Filialny kościół katol. ś. Anioła stróża, wzniesiony z drzewa przez Ignacego Dowiata 1796.
Dytkowce 1.) wieś, pow. tarnopolski, oddalona od rzym. kat. parafii i urzędu poczt. w Załoścach o 1 i pół mili, należy do sądu pow. w Tarnopolu, przestrzeń pos. więk. roli ornej 350, łąk i ogr. 131, past. 126, lasu 450; pos. mniej. roli ornej 556, łąk i ogr. 71, past. 38 morg. austr. Ludność 671 (w tem 154 rzym-kat., 438 gr. kat., 79 izrael.); do gr. kat, parafii należy do pobliskiej wsi Mszaniec. Właściciel więk. pos. Jakób Sternschuss. 2.) D. (i Gaje dytkowieckie), wieś, pow. brodzki; oddalona od starost., sądu pow., notar., urzędu poczt., urzędu telegraf., stacyi kolei żelaznej i rzym. kat. parafii w Brodach o pół mili aust.; przestrzeń pos. więk. roli ornej 1010, łąk i og. 33, past. 122, lasu 1033; pos. mn. roli ornej 1426, łąk i ogr. 93, past. 86, lasu 49 morg. austr. Ludności 1308 (w tem rzym. kat. 75, grec. kat. 1090, izrael. 143). Do greckiej parafii w Dytkowcach należą oprócz Gajów dytkowieckich filie: Stare Brody z 501 i Nowiczyzna z 71 gr. kat. obrządku. W tej wsi jest kasa pożyczkowa z funduszem zakładowym 217 zł. aus. B. R.
Dytmarów, 1.) niem. Dittersdorf, w r. 1534 Dietmersdorf, w 1337 Dytmari-Villa, wś, pow. prądnicki, o 1 milę na wschód od Prądnika, przy drodze do Osobłogi, nad granicą austr., nabyta 1597 r. przez miasto Prądnik od ces. Rudolfa. Było tu 1865 r. 85 dm., 3267 m. rozl., młyn wodny, kościół paraf. katol. z r. 1859. Parafia ma 1816 dusz. 2.) D., Dziećmorów, niem. Dittmerau, w r. 1532 Dietmarow, wś, pow. głupczycki, o 9 kil. od Głupczyc, miała 1866 r. 119 dm., 3290 m. gruntu. Kościół parafialny dek. kościęcińskiego liczy 830 parafian. Szkola o 2 nauczycielach. 3.) D., ob. Dziećmorów. F. S.
Dywan, wś włośc., pow. kościerski, nadana przywilejem z Grodna d. 24 lutego 1679. Tutejszy młyn wodny i tartak ma przywilej dany w Kwidzynie d. 5 marca 1778. Obejmuje dwie posiadłości włościańskie; obszaru ziemi 2032 morg., katol. 39, ewang. 12; domów mieszk. 5. Par. Lipusz, szkoła Tuszkowy, poczta Kalisz. Odległość od Kościerzyny 3 i pół mili. Kś. F.
Dywilino, ob. Deulino.
Dywin, Dziwin, 1.) mko pow. kobryńskiego, przy trakcie Kobryń-Kowel, o 30 w. od Kobrynia, o 245 od Grodna, ma zarząd polic. sześciu gmin powiatu i zarząd gminy D. W r. 1878 d. 1 stycznia miało 2490 mk. t. j. 1201 męż.,
