gm. Hrebenowa w pow. stryjskim. Wypływa w pln.-wsch. stronie tejże w lesie Derczynie, na południowo-zach. stoku pasma wzgórz lesistych Zełemianką zwanych, ciągnących się z północy na południe na granicy powiatów stryjskiego i dolińskiego, ze szczytami Zełeminem (1177 m.), Kodrawcem (1244 m.), Szeroką (1267 m.), Czarną górą (1215 m.), Ubiczem (889 m.). Potok ten leśny płynie w kier. połd.-zach. i w Hrebenowie po 4 kil. biegu uchodzi z pr. brz. do Oporu. Br. G.
Deretyniczuk, potok górski w Beskidzie lesistym czyli wysokim, na terytoryum Czarnej Hory, w obr. gm. Żabiego, pow. kossowskim. Wypływa z pod wschodniego stoku ramienia wybiegającego od Muńczela (2002 m.), szczytu w głównym grzbiecie, płynie jarami leśnymi na wschód, opłukując od południa Górę Piaskową (1158 m.) i pod górą Stepańską w lesie Stepańskim koło młyna na polanie Dzembronii wpada z lew. brz. do potoka Dzembronii (ob.). Długość biegu 6 kil. Br. G.
Derewacz, 1.) przys. Chrusna starego, st. poczt. przy trakcie lwowsko–stryjskim, o 20 kil. na połud. od Lwowa. 2.). D., przys. Rakowca.
Derewek, wś, pow. piński, w 2 okręgu polic., o 12 mil od Pińska, niegdyś Dolskich, Wiszniowieckich, Czarneckich, potem Rummela, skonfiskowana; obecnie należy do radcy stanu Kołczyna, mieszk. 229, ziemi 2624 dz. Część należy do Lisieckich i Leśniewskich; cerkiew.
Derewenka, rzeka, lewy dopływ Świni, wpadającej do Raty. Wypływa w parowie po połud. stronie wzgórza Czarnego Horba (372 m.), w obr. gm. Wiszenki, pow. jaworowski; płynie z początku po pod Krasnywierch, poczem między nim a Horodyskiem (383 m.) na północ; od leśniczówki Dumasy zwanej, posilony strugą od Zagórza płynącą, zwraca się na wschód, poczem, zwróciwszy się jeszcze raz na północ od Derewenki, płynie aż do ujścia swego w kierunku północno-wschodnim po pod wzgórze Jaworniki (312 m.), przez Chytrejki, przysiołek Kunina (pow. żółkiewski), przez Konin, obręb gm. Glińska, gdzie od pr. brz. przyjmnje Bzynkę; następnie przez gm. Piły, Zameczek. Pod wsią Kulawą przepływa Derewenka znaczny staw i we wsi Derewni uchodzi do Świni. W górnym swym biegu zowią go Świnią; od wsi Zameczka aż po Kulawę Krywulą. Długość biegu 40 kil. Br. G.
Derewiancze, wś, pow. ostrogski, na zach. od m. pow. Ostroga o 6 w. oddalona, okolona zewsząd lasami. Ma cerkiew parafialną, niewielki stawek. D. pierwotnie należały do ks. Ostrogskich. Ostatni ordynat ostrogski ks. Janusz Sanguszko, marszałek nadworny w. ks. lit., tę wioskę z m. Ostrogiem i innemi wsiami 1753 r. darował Małachowskiemu, kanclerzowi w. kor., któremu była w 1795 r. skonfiskowana i darowana jenerałowi Fersen a ten ją w r. 1802 sprzedał Józefowi-Augustowi grafowi Ilińskiemu senatorowi; dostała się potem w posagu wnuczce jego Oktawii z Ilińskich Kurzenieckiej. Sama wioska rozrzucona na pochyłości góry, na której uprawne pole; przed nią szeroko roztaczają się łąki pastewne; dwór pod lasem na wzgórzu.
Derewiańczyca, rz., lewy dopływ Szczary.
Derewiańczyce, wś, pow. słonimski. Była tu kaplica katolicka par. Słonim.
Derewiane, wś, na Wołyniu, nad rz. Rudką, o wiorst 2 od Klewania ku. Ołyce. Pierwotnych osiedleńców i nazwę odnieść należy do Drewlan, którzy przez kniaziów peresopnickich w bitwie pojmani, tu osadzeni zostali; 1448 r. majętność ta nadaną została Michałowi księciu Czartoryskiemu, do którego potomków w płci męzkiej i teraz należy. Wieś nadzwyczaj rozległa.
Derewianka, Derewianki, wś, pow. mohylowski, gm. i par. Szarogród, dusz męz. 389; ziemi włośc. 695; wraz z futorami: Dobrowolskiego, Dyjakowskiego i in., oraz z wioską Karpowce należy do klucza szarogródzkiego ks. Romana Sanguszki. R. 1868 miała 22 dm.
Derewiański Jar, przysiołek, pow. uszycki, gm. i par. Kitajgród, nad rz. Tarnawą. Roku 1868 miał 6 dm. X. M. O.
Derewiany, wś, pow. uszycki, gm. i par. Kitajgród, 177 dusz męz., 78 jednodwor., 356 dz. ziemi włośc. Należała do Kurowieckich i Markowskich, dziś Żebrowskich 557 dz., Peszyńskiego 143 i kilkanaście drobnych cząstek. R. 1868 miała 90 dm. Dr. M.
Derewicka Słobódka, nad rz. Derewiczką, pow. zwiahelski, gm. Derewicze, par. Lubar. R. 1867 miała 50 dm.
Derewicze, wś, nad rz. Derewiczką, pow. nowogradwołyński, gm. derewicka, par. Lubar, włośc. dusz 382; ziemi włośc. 246 dzies. Własność Pruszyńskich, dawniej Stępowskich i Jaroszyńskiego. Cerkiew drewn. i zarząd gminny. R. 1867 miała 79 dm. L. R.
Derewiczka, rz., lewy dopływ Słucza, pow. zwiahelski; por. Demkowce i Derewicze.
Derewiczki, wś, pow. nowogradwołyński. Zarząd gminny; włośc. dusz 476, ziemi włośc. 1251 dz.; ziemi obywatelskiej 1240 dzies; własność Żurakowskich L. R.
Derewiczna, wś i folw., pow. radzyński, gm. Brzozowy-Kąt, par. Komarówka, liczy 94 dm., 620 mk., gruntu 2436 morg.
Derewińce lub Derwińce, wś i folw., pow. kalwaryjski, gm. i par. Urdomin; odl. od Kalwaryi 18 w. D. wś liczy 24 dm., 194 miesz.; D. fol., 4 dm., 39 mk.
