Page:Progreso - 1a yaro.pdf/245

231

BIBLIOGRAFIO

BIBLIOGRAFIO

JURNALI

Germana Esperantisto, junio. — S^o Heinrich durigas (e ne finas) Sa « rimarki pri la lingvo di Ido ». La uzo di la radiko es vice la sufixo ec (EP.) semblas ad il « grava eroro ». Il opinionas, ke la sufixo ec havas senco diferanta de la senco di eso (esar) : « utileco kaj utilesto, juneco kaj junesto ne esas samsencaj. » Ta distingo semblas a ni tam subtila kam la distingo inter amo e la fakto amar; ol apartenas a la sama hiper-logiko, quan la vera Fundamentisti devus abominar ankore plu kam la simpla komuna logiko, qua suficas a ni por malkovrar grava difekti en EP. Sed l’ autoro ne komprenis la senco, quan ni atribuas a la sufixo eso : il definas : juneso $=$ kiu estas juna, beleso $=$ kiu estas bela. Kompleta eroro! La yuneso esas la fakto esar yuna; beleso, la fakto esar bela, same quale amo esas la fakto amar : e pro to ipsa ni esas justa konsiderante beleso, yuneso quale la substantivi derivata de la verbi belesar (esar bela), yunesar (esar yuna)^[1].

L’ autoro facas la sama miskompreno, kande il interpretas aqueso $=$ aquo, saleso $=$ salo. Tute ne! aqueso esas la fakto esar aquo, do la qualeso di aquo, ne aquo ipsa. Kad S^o Heinrich pensas, ke la homeso (EP. homeco) esas un homo? Se yes, il nultempe komprenis la abstraktita koncepti di qualeso, e konseque la sufixo EP. ec ipsa. Il sola inventis la « absurda rezultato » quan il trovas, e la nelogikeso, quan il kredas klare vidar en nia sistemo, existas nur en sa spirito.

Il judikas justa la adjektivi quale spongeca por expresar l’ ideo : « qua posedas la qualeso di spongo ». Sed, se la sufixo ec expresas l’ ideo di qualeso, qua elemento expresas l’ ideo : « qua posedas »? Nula, e, quale S^o Couturat montris en sa Etude sur la Dérivation, on bezonas absolute tala elemento, qua esas en ES. la sufixo oz. On devus do dicar, logike, spong-ec-oza. « Sed la akumulo di sufixi ne esas praktikal, ed esas preferinda adoptar unika sufixo por expresar ta relato » (S^o Couturat). Ta unika sufixo esas atr en ES. quale en IN; ol ne do equivalas ad ec sola, sed ad ec $+$ oz. La uzo di atr esas do logikala, dum la uzo di ec en la sama senco esas mallogikala.

Pri la duesma punto, S^o Heinrich ankore plu komplete miskomprenis Ido : « La partianoj de Ido severe kritikas la derivadon de la

1. Qua esas bela $=$ bel-es-ant-a; sed (quale montris S^o Peano) es ed ant (egala a qua) esas reciproka, ed interdestruktas; restas do : qua esas bela $=$ bela, rezultato quan konfirmas la natural raciono. Nula do sufixo esas necesa por derivar bela… de bela!