Estlanda Esperantisto, oficiala organo de Revela Esperantista Grupo, 1a jaro, no 3-4, marto-aprilo 1908. — En artiklo titolizita La postuloj de la momento, la redaktisto So Rahamägi parolas pri la Delegitaro, pri Esperanto simpligita e pri Progreso, sed… nur en estoniana linguo, tale ke ni ne povas mem divenar la senco di l’ artiklo. Omnakaze ni dankas nia kunfrato. Ni volas prizentar ad il ed a nia cetera samideani konsideri pri la nomo di Estonio. Ca nomo (latina, angla, franca, itala, hispana, e c.) esas internaciona e tre klara por omna nacioni, dum ke Estlando esas nur germana e rusa, e tre dubesenca; nam la radiko est esas internaciona radiko por indikar la… oriento, tale ke Estlando semblas signifikar orientallando, ed esta semblas significar orientala. Semblas do nedubebla, ke la nomi ES. Estonio, Estoniano esas multe plu bona por la landi e por sa habitanti, kam la nomi EP. Estlando, Esto[1].
L’Étoile Esperantiste (aprilo) asertas, ke « la Idisti ipsa neplu interkonsentas », e ke « la unesma numero di Progreso propozas ja nuva reformi! » Nia lektanti povas max bone judikar, qua esas la vereso di tala tendencoza aserti. Nia kunfrato konsideris quale nuva reformi la decidi per qui la konstanta Komisitaro « fixigis la detali di la linguo adoptenda », segun decido di la Komitato votita da omna membri. Cetere, ni trovas nur joki plu od min spritoza pri la nuva linguo. On savas, ke ni ne degnas respondar a joki. En jokema artiklo titolizita : On demandas krizo, ulu asertas, ke la tuta « krizo » reducesas a la rezolvo di la Grupo de Verviers. Kad nia kunfrato kurajos parolar pri la rezolvi di la grupi de Halle, de Graz, de New-York, de South-Shields, etc.? Serchante en omna esperantala jurnali simptomi de la krizo (kun intenco trovar nuli), ol dicas exemple : « La Brasila Revuo donas a ni la lasta eki di la nacionala kongreso de 1908 (?), qua esis prezidata da l’ Ministro di la Publika Instrukto ». Ol simple oblivyis mencionar la propozi di So Backheuser, la chefo di nia brazilana samideani, e la decido di la dicita kongreso, qui pruvas, ke la « krizo » naskis tute spontane en l’ altra misfero quale en la nia (v. supre p. 236, 238). Tale esas informita la lektanti de l’Étoile Esperantiste! Felice li povas lektar en ol la sequantajo di nia Raporto, e pro to multo pardonesos a nia kunfrato.
Dana Esperantisto (mayo) recensas la broshuro da So Michaux : Evolucio libera aŭ Akademio, en la sequanta vorti : « So Michaux, la fama Unuo por la Unua, per ĉi tiu lertega broŝuro nerifuteble pruvas, ke fondo de plenrajta Esperantista Akademio, anstataŭonta nian Lingva Komitato, estas tre dezirinde, eĉ necese[2] por la laŭleĝa evo-
- ↑ Mem en rusa linguo, la nomo di la populo havas quale radiko eston e ne est sole.
- ↑ Nia kunfrato permisos a ni lingual ed amikal rimarko. Uzante hike l’ adverbo vice l’ adjektivo, ol furnisas ankore un nuva pruvo di la mallogikeeso di la regulo, qua imperas uzar l’ adverbo quale atributo di verbo o plu juste di propoziciono. Ca regulo esas vera idiotismo en linguo, qua devus kontenar nula idiotismo. Quante esas tentanta dicar : la « fondo… esas necese », kande on kustumas dicar : « esas necese… fondar! » La logiko ipsa forduktas la spirito, e generaligas la malbona regulo pro analogeso (v. supre, p. 243). — Altra rimarko : dicante : sonora voĉo (p. 50, infre), Dana Esperantista uzas la vorto sonora en la justa internacione senco, quan ni atribuas ad ol.