konciencosa e senpartia realigis la revi di multa mili, qui deziris aplikar la vera principi di Esperanto a la primitiva linguo, por povar uzar ol en omna kampi sen malfacilaji. Sed l’ autokratismo di la chefi obligis li tacar. Nun dank’ a la Delegitaro ni havas ica linguo, e kun ol ni havas anke la libereso agar.
Omni qui sincere deziras la suceso di Esperanto — sen personala profiti! — devas absolute aceptar la rezolvo de la Delegitaro. Se li ne facas to — li vidos la konsequi! Plu e plu l’ Esperantisti transiros aden nia kampo, nam la plu bona sempre esas plu dezirinda kam la min bona! Hodye la konservemi povas nur salvar ulo : la nomo di Esperanto, e ton per aceptado di ES.; altre, se li « fosos ilian sulkon » same quale nun, li balde trovos nepasebla rokoza tereno, en qua lia « fosilo » rompos. Ni venkos anke sub la nomo « Linguo Internaciona », se nur la publiko suficante informesas — nam fakti sempre pruvas! On do ne kredez, ke ni plezas per nia « malvera plumi », quale asertas nia « samideani »!
Sed ni volas la paco e konsento e ne la skismo, l’ anarkio, qua ya esus danjeroza ne por ni. Pro to me apelas a « bona senco » di omnu : Ne lasez trompar vu per falsa cirkuleri e pamfleti! Examinez unesme, sed vu mem!! E pose judikez! La fideles-deklari nulon valoras, nam li esas facita omni per intrigi e minaci, quale okazis a me ipsa : subskribinte la Deklaro di Fiume, me ne savis mem klare, quon intencas facar la Delegitaro[1]! Tale facilesas kolektar subskribi kontre un spektro nekonocita e fanfaronar : La tuta populo aklamas vu, Mayesto!
Sed la mondo ne lasos trompar su per tala deklari — nam ol vidos balde, quo esas plu selektinda, EP. od ES.! Ankore esas tempo por rebonigar la granda eroro di multi; sed li ne hezitez tro longe, nam la mondo ne amas expektar — e lor la trompanti esos la trompiti!
Pregante vu publikigar ica letro, me restas kun antedanko e l’ expreso di mea altestimo
Vua respektoza
en Fiume (Hungario), la 15a de Junio 1908. »
21-esma Mayo 1908.
Kara Sioro,
En Progreso por Mayo on pozas la sequanta questiono : « Kad la nuva ortografio esas plu konvena por la stenografado kam la mal-
- ↑ Ta sincera e kurajoza konfeso prauvas, quon valoras reale ta bruisanta « fidelecaj deklaracioj », qui plenigis la esperantista jurnali. Ta, quan subskribis So d’Orczy, esis aparte energioza e severa por la « perfiduloj »! Sa loyala atesto konfirmas frapante, quon ni dicis, nome, ke on hastis « extraktar » tala deklari de la ne-informita Esperantisti, ante ke li savos ulo pri la reformi propozita, quin on zorge celis a li, o pri qui on terorigis li per malpreciza o malvera informi.