Page:Progreso - 1a yaro.pdf/280

This page has not been proofread.
266
PROGRESO

amiko di la LI. generale devas obedyar e jurar fideleso a la Fundamento.

Kompreneble, nulu tiris tala konkluzo en 1903, e nulu audacas mem nun formular tala rezono; tamen to esas la rezono per qua Dro Zamenhof, la Lingva Komitato e la konservema chefi penis e kredis (?) kaptar e ligar ni. Li facis (nekoncie, espereble) grosa kulpo ed eroro, identigante naive la LI. generale ad Esperanto; e nun li opozas a ni lia propra sofismo. Li akuzas ni konfiskar Esperanto (akuzo tute maljusta, nam ni ne volas, e nulu homo povas, konfiskar un linguo, qua ne esas materyala posedajo, sed quan li malsaje konsideras quale lia personala proprajo); sed li pretendis konfiskar l’ ideo di LI. ye profito di un aparta LI. : li akaparis ed explotis ta ideo por sola Esperanto, e mem por Esperanto netuchebla, por la linguo di la Fundamento. Tala esas la grava kontredico, quan kontenas la Deklaro, e qua tute malvalidigas ol : nam dokumento su kontredicanta havas evidente nula valoro. On questionas, kad on devas supresar la Deklaro; questiono neutila! ol ruinigas su ipsa, on ne bezonas ol supresar!

Sed la questiono ne esas pri texto, qua esas « litero » duople « mortinta »; ol esas pri la opinioni ed intenci, quin la vivanta ed aganta Esperantisti havas pri « sua propra » linguo. Kad li konsideras su quale « amiki di la linguo internaciona » generale ed ante omno, o quale la partiani exkluzema di un aparta linguo, nomita Esperanto e definita per « santa libro »? A li apartenas solvar od emendar la kontredico supre montrita. Se « Esperantismo » esas vere la penado por realigar la max bona ed utila LI., lor li devas aceptar en lia rangi omna amiki di l’ ideo, plene respektar la libereso di opiniono, ed agnoskar a la « reformani » la sama yuri kam a la « fundamentani ». Sed se « Esperantismo » esas simple fideleco ad un linguo, e mem ad un libro, ol esas nur aparta sekto en la granda amaso di l’ amiki di l’ ideo; e lor la Esperantisti havas nula yuro advokar la ideo por li sola ed