por internaciaj celoj; kaj la letero de Dro Zamenhof malfeliĉe ne forprenis la malkontenton, ĉar ĝi ŝajnis signifi, ke neniu, krom la plimulto de la Lingva Komitato kaj li mem, estis kapabla juĝi, kion la popoloj de diversaj landoj akceptus aŭ rifuzus kiel konvena por konstanta lingvo internacia.
Pri unu afero, ne estas ia dubo, kaj ĝi estas, ke la publika opinio de la tuta mondo, kaj ne la nunaj Esperantistoj, fine decidos la formon definitivan de la lingvo internacia. Ju pli frue la Esperantistoj komprenos tiun ĉi fakton, des pli bone.
Mallonga esploro de la situacio kiel ĝi estas, povus helpi iujn rigardi ĝin kun senpartieco, kaj tiel ili povos formi pli-malpli korektan opinion rilate al la kredebla futuro de internacia lingvo, estu Esperanto kiel ĝi estas, aŭ simpligita, aŭ eble ia alia artefarita lingvo en sia loko. Unu afero estas certa, nome, ke helpanta lingvo internacia iĝis necesa. Tial la demando tuj estas, kian lingvon ni havos? Kiun el la diversaj artefaritaj lingvoj la popoloj alprenos?
Kiel Esperantisto kompreneble oni dirus : Esperanton kiel ĝi estas; sed faktoj montris al la skribanto, ke se Esperanto estos akceptita de ĉiuj landoj, oni devos ĝin en kelkaj kazoj alfari al la bezonoj de diversaj landoj ambaŭ elparolante kaj skribante, kaj tiuj korektoj ankaŭ multe faciligos la elparoladon de la lingvo.
Ni estus malveraj al la kaŭzo kian ni volas antaŭenigi, se ni fermus niajn okulojn al tiu ĉi fakto, kaj se ni rifuzus korekti la erarojn. Bonvolo kaj komuna sento de ĉiuj personoj interesitaj facile kuracus tiujn ĉi difektojn. Se oni povas juĝi el kio estis skribita en diversaj Esperantaj ĵurnaloj dum la lastaj kvar monatoj[1], ŝajnas ke tiuj ĉi ne estas permisitaj havi tute justecon, kio estas tre bedaŭrinda.
Parolante pri la gazetoj antaŭ kelkaj tagoj, bone konata Esperantisto diris : « Estas tempo ke la Eldonistoj de la diversaj ĵurnaloj ĉesu denunci aliajn personojn kiuj rifuzas akcepti la diktatorialajn opiniojn de la Eldonistoj, en aferoj en kiuj ili estas pli bone sciigitaj ol la Eldonistoj ».
Ne estas dubo, ke la plimulto de la eksteraj personoj, kiujn la Esperantistoj volas varbi al la internacia lingvo, forte deziras alpreni la anglan aŭ romanan alfabeton, kaj sekve aldoni la literojn q, x, kaj y al la esperanta alfabeto, kaj elpeli la supersignitajn leterojn.
- ↑ Artiklo sendita la 20ma Mayo [N. D. L. R.]
