Page:Progreso - 3a yaro.pdf/290

This page has been proofread.
260
PROGRESO

fidi, monokloridi. Sed tala expresuri esas nur generala nomi ed ne devas esar uzata por singla substanci. Do : natro-kloro, kalyo-kloro, kalco-kloro esas solvebla kloridi, sed ne : natro-klorido, e c. Existas du sulfidi di fero : fero-monosulfo e fero-dusulfo.

Formi en ‑uro, qui semblas anke posibla, plu bone ne uzesos, pro ke la finalo ‑uro havas altra senco.

Me facis kelka experimenti tradukar pagini ek diferanta kemiala lernolibri (pri neorganika kemio) en Ido segun ica principi, ed ne trovis irga malfacilajo.

W. Ostwald.

STRANJA SONJO

Ante kushar me, dum mi-horo me esis foliuminta la lasta kayeri di Progreso. Me esis ridetinta, lektante ulloke la rimarko, ke ab esas preferinda kam av, pro ke multi, precipue negri, ne povas pronuncar v : nam me savis tre bone, ke en omna amerikana rakonti pri negri on riprezentas li quale dicanta lib e lub vice angla live e love ; ma altralatere me audis multa negri en U.S.A. pronuncar tala vorti korekte, e me savis, ke la sono v existas en multa negrala (afrikana) lingui. Lor, subite, me vidis altru facar la rimarko, ke pro ke plura populi pronuncas plu facile ab kam av, on neplu devas hezitar por adoptar ‑ab por la kompozita tempi. E neplu ridetanta, ma reale ridanta me kushis me e dormeskis.

En sonjo me vidis quaze granda tribunalo inter­naciona. Sur splendida trono sidis mayestoze Sinioro Akademio, vestizita en belega robo di judikisto. Avan il staris multkolora trupo, evidente veninta de omna parti di la mondo. La judikisto demandis silenco e parolis :

« Me kunvokis vi, kara amiki, por audar via opinioni e konsili, segun la principo ke me ne volas decidar pri irga kozo sen audir omno quo povas dicesar por e kontre. Me ipsa opinionas, ke la vorto skribar esas tre bona e ja sat inter­nacione konocita por adoptesar en nia linguo ; ma forsan ulu ek vi havas altra propozo, e me invitas vi diskutar la questiono, nam me deziras, se to esas posibla, plezar ad omni. Do parolez libere ! »

Don Ranudo de Colibrados paroleskis unesma. Malgre sa vesto poke konsumita e ne tro nuva, sa aparo esis vere aristokrata ed inspiris respekto. Il dicis :

« Sinioro judikisto, me apartenas a granda nobela antiqua familio kastiliana, e mea linguo parolesas da multa milioni tam en Europa kam en Amerika. Or en mea linguo la vorto hike diskutenda esas escribir, ma ni havas granda nefacileso pronuncar b ye la sama maniero kam exemple la franci o la angli ; ni dicas proxime eskrivir. Vu savas ke olim on facis jokacho kontre ni en latina pro ta pronunco di b : « Felices quibus bibere est vivere »