- 95
nga agtutubo nga iti kalpasan na, mabalinda ti lumdaang,
idinto ta ti dawat da adda a naikeddeng kadagiti bilbilin ti
ari?
Ni Padre Irene, ni don Custodio ken ni Padre Fernan dez immannamongda, ta intangedtangedda dagiti td-ulo da.
—Ngem dagiti indio dida rebbeng a maammuan ti sao ti Kastila, ¿ammuyo? — inyikkis ni Padre Camorra; — dida rebbeng a maammuan, ta into no kuan, makisusikda ka dataon, ket dagiti indio dida rebbeng ti makisusik, no di la agtungpal ken agbayad. . . dida rebbeng a maawatan ti sao dagiti linlinteg ken pagpagbasaan, ¡napalaluda a naglaing ken nagayat kadagiti ringringgor! Apaman nga ammuda ti sao ti kastila, agbalinda a kabusor ti Dios ken ti Espania. . . Basaenyo, no dikay mamati, ti “Tandang Basio Makunat"; dayta man ti pagbasaan! jAdo ti ibaga na a pudno a kas ti daytoy!
Ket inpakitana ti nabukel a gemgem na.
Ni Padre Sibyla inyaprusna ti ima iti orden na, a kasna pangipadlaw iti ganat na.
—¡Maysa la a sao!—kinunana, nga inbabana ti timek na, a kas kayatna ti makisurot, nupay napalalo ti pungtot na;— saan la a ti pannakaisuro ti sao ti kastila ti adda, ditoy adda gubat a tuleng a pagsangwan dagiti agad-adal ken ti Unibersidad ti Santo Tomas; no dagiti agad-adal magun-udda ti kayat da, ti dayaw mi into maibaddebaddek, kunadanto nga inabakdakami, ket napalalunto ti ayat da, ket ¡adios, awanton pigsa, bileg ti kararua, awanton aminen! ¡No madadael ti umuna a sadiri, asinunto ti makaabbeng kadagita nga ag tutubo? Ti pannakatnag mi isunto ti pakdaar ti pannakatnag yo! Kalpasan mi, ti Turay.
—¡Puniales, dayta, saan!—inyikkis ni Padre Camorra;— jkitaento no asino ti napigpigsa ti danog na!
Idi kastan, nagsao ni Padre Fernandez, iso nga iti bayat ti panagsussusikda, awan inaramidna no dila nagis-isem. Isuda amin dimngegda a sipapasnek, ta ammuda a nalaing ti ulo na.
—Saan a iso ti panggapuan yo a gumura kaniak, Padre Sibyla, no maidumaak ka dakayo iti panagkita iti dayta a banag, ngem kagagasat kon sa ti nganngani kanayon a maisupsupadi kadagiti kakabsat ko. Kunak, ngarod, a saan tay a reb beng a pasipngeten unay ti panagkita tayo. Ti pannakaisuro ti sao ti kastila mabalin a ipalubos, nga awan ket ania man a peggad, ket tapno saan a maipakita a kas maysa a pannaka-
