Page:Ti Pilibusterismo Ilokano ni Jose Rizal 1963.pdf/118

This page has been validated.


104
TI PILIBUSTERISMO


inikkatna ti kallugong na, ket ti gunay na awan duma na iti pammayan ni agdindinamag a bulbullagaw Panza no inda sipatan.

¡Mekatsis! jania a balasang daytan!—adda nagkuna, ket inggiddanna ti pimmanaw;—ibagayo iti Katedratiko a masakitak iti nadagsen.

Ket ni Tadeo, ta kasta ti nagan ti nagmasakit, simbrek iti simbaan a napan simmurot iti balasang.

Ni Tadeo kanayon nga aldaw a mapan iti Unibersidad a mangsaludsod no adda klase, ket umadadda nga umadadda ti siddaaw na iti kaadda na: adda pagpagarupenna a sumungad a maysa a lakuatsa nga agnanayon ket inaldaw a ur-urayenna a duinteng. Ket kanayon a bigat, kalpasan ti panangyawis na a dida sumsumbrek, iso a dina magun-od, pumanaw a pagpambarna ti kaado nga aramid na, papanan na, wenno sakit na, iti pay met ket ngad kanito nga iseserrek dagiti kakadua na iti klase. Ngem, saan a masukisok ti panunot no ania ti gapo na a ni Tadeo maingatngato, kaay-ayo dagiti mangisursuro ket nasayaat ti kasakbayan na.

Idi ta kastan, mangrugi dagiti purpurok nga aggaraw; ti Katedratiko ti Pisika ken Kimika napanen iti klase. Dagiti agad-adal, a kasda nalaap iti pananginanama da, nagturungda iti uneg, a yeb-ebkasda ti rurod da. Ni Placido Penitente sinurutna dagiti kakadua na.

—¡Penitente, Penitente! — adda nagkuna kenkuana iti nalimed;—¡pirmaam daytoy!

—¿Ket, ania dayta?

—Awan ania man, ¡pirmaam!

Ni Placido kasla adda nanglapigos iti lapayag na; sipapaslep iti lagip na ti naaramid iti maysa a kabesa-de-baranggay sadi ili na, a maipuon iti panagpirma na iti maysa a sinurat a dina am-ammo, nabalod iti no mano a bulan ket bassit la ti dina nakaibellengan iti sabali a daga. Maysa nga uliteg na, tapno maipaslep iti lagip na daydi a pagulidanan, linapigusna iti kasta unay a pigsa. Ket kanayon a no adda mangngegna a masao a mapirmaan, kasla itay inda lapigusen.

—Chiko, pammakawanam, ngem diak kayat ti agpirma no diak umuna a maammuan.

—¡Nagang-angkan! No pirmaan, ngaruden, ti dua a karabinero a nailangitan; dania ti kabuteng mo?

Ti nagan a karabinero a nailangitan, nakattatalek. May­ sa a sagrado a gimong a nabangon tapno adda katulungan ti