Page:Ti Pilibusterismo Ilokano ni Jose Rizal 1963.pdf/140

This page has been validated.


102
TI PILIBUSTERISMO

—Ala wen, ala wen, ala wen unay, ngem, kas pagarigan. . . ¿Ket no kas ta ti Jeneral makiuman, makiuman, sa man makiumanen, ket iti kamaudianan na, saan na nga ited ka datayo ti palubos?

Daydi kas pagarigan ta nagtinnag a kasla danom a nalamiis.

Isuda amin kinitada ni Sandoval; toy napamulengleng.

—No kasta,. . . —indayamudumna a nagngata.

-No kasta?

—No kasta,—kinuna ni Sandoval, a mamigpigerger pay laeng gapo kadagiti sipsipat, ket sipupunno iti kasta unay nga ayat,—gapo ta kadagiti sinsinurat ken naimalmaldit inna ipukpukkaw a kayatna ti inkay pannakasursuro, sana ket lapdan ken ipawil, no inna awisen a tungpalenna nga aramiden, no kastanto, appo, dagiti regregget yo saanto nga awan ti pagmamaayan da, inkayto magun-od ti awan pay ti nakabalin a nakagun-od, a iso ti panangikkat na iti abbong ti rupa na, ti panangipuruak na ka dakay iti guantes na, ta ibilangnakay a kabusor!

!Bravo! !bravo! — inpukkaw dagiti dadduma, a kasta unay nga ayat da.

—!Agbiag ni Sandoval! jBrabo! gapo iti guantes!—innayon dagiti dadduma.

—!Ket wen, ipuruakna kadatay ti guantes na, ibilangnatay a kabusor!—inulit ni Pekson, a silalais—ket iti kalpasana?


Ni Sandoval napamayeng iti let-ang ti panagballigi na. ngem iti siglat ti puli a nagtaudan na ken ti dara na a nalaing a bumitla, dagos a bimmales, ket kinunana;

—!Iti kalpasan na? — sinaludsudna, — no awan ka dakay a pilipino ti makaitured a mangsungbat iti karit na, siak, Sandoval, iti nagan ti Espania, siakto ti sumungbat (siakto ti pumidot iti guantes, ta ti kasta nga aramid na, dadaelenna dagiti nasayaat a kalkalikagom a kankanayon a inna pinenpenpen iti pagimbagan dagiti probprobinsia na, ken gapo pay ta ti tao a mangdael iti kasta a takem a naitalek kenkuana ket aglabes kadagiti ado a panpannakabalin na, saan a maikari a sappuyuten ti Espania ket di met maikari a saranayen ti uray si asino a makipagili a kastila!

Ti rag-o dagiti agdengdengngeg rimmasok iti kasta unay. Ni Isagani inarakupna ni Sandoval, dagiti dadduma inda tinulad; masasao ti Daga a nakayanakan, panagkaykaysa, panagkakabsat, panagtalek; dagiti pilipino kunkunada a no awan la kuma ti sabali a tao sadi Espania no di bin-ig a