Page:Ti Pilibusterismo Ilokano ni Jose Rizal 1963.pdf/181

This page has been validated.
XIX


TI GAGANGTAN


Ni Placido Penitente rimuar iti pagadalan nga agliplipias ti puso na iti apro ken nakaladladingit a lulua dagiti matmata na. Iso maikari unay iti nagan na,14 no di la ket maanano, ngem no makaunget, agbalin a pudno nga agos, maysa a narungsot nga ayop, a isuna la a mapagsardeng no matay wenno makapatay. Dagidi ado a pammagsasao, dagiti ado a padpadakir a inaldaw-aldaw a namagpigpigerger iti puso na, iso a nakatiptipunanda amin a napan naturog iti turog ti beklat a di makakismay, tumakderda man ita ket mawagwagda nga agung-ungor iti gura. Dagidi sagsagawisiw umawengda kadagiti laplapayag na, a maikuyog kadagiti pangab-abi a sasao ti mangisursuro, kadagiti dakes a sasao ti kastila, ket kasla itay makangngeg iti baot ken pagaak. Rinibo a gakgakat ti ibabales ti rumusing iti utek na nga agdidinnalapos ket maigiddatuda met la nga agpukaw a kasla ladawan ti maysa a tagainep. Ti ayat na iti bagi na met laeng, a nakatangtangken, ta awan ngad inanama nan, inna yikkis kenkuana a rebbengna ti aggaraw.

—Placido Penitente,—kunkuna daydi timek,—ipakitam kadagiti amin nga agkabkabanuag a sika adda dayag mo, nga anak na ka ti maysa a pangukuman a maingel ken natakneng, iso a pakaugasan ti dakes a sao iti dara. !Taga Batangas ka, Placido Penitente! [Bumaleska, Placido Penitente!

Ket daydi bumaro agungor ket agngariet dagiti ngipngipen na; awan la ti dina dalapusen iti dalan, iti rangtay ti Espania, a kasla itay agsapsapol iti inna kakabil. Itoy naudi a disso, adda nakitana a lugan a nagsakayan ti Bise-Rektor, Padre Sibyla, a kinuyog ni don Custodio, ket kayatna idin a mapan gammatan daydi padi nga itapuak iti danom.

Nagturong iti Eskolta ket ngannganina sinulungsulong ti dua nga agustino a situtugaw iti ruangan ti paglakuan ni Quiroga, a makikatkatawa ken makiang-angawda kadagiti sabsabali man a prailen a nalabit addada iti uneg a makisar-
__________

14 Placido, natalna.

— 167 —