Page:Ti Pilibusterismo Ilokano ni Jose Rizal 1963.pdf/183

This page has been validated.


169
TI GAGANGTAN

Ngem idi makitana a saan nga agang-angaw ni Placido ket mabasana kadagili matmata na ti dawel nga agung-ungor iti uneg na, naawatanna a ti inbaga na, dakes a gasat, ta pudno unay. Nabayag bassit a saan a nakatimek; idi kuan, nagasasog iti napalalo.

—!Ay!—kunkunana; —numo na ket inkarik idi amam a taripatuenka, pagadalen ket pagabogaduenkal [Awan la ti diak. iparit iti bagik tapno makaadalka! !ldinto ta innak kuma makipangginggi itay sagsasalapi, itay la sagsisikawalo ti papanak, a innak an-anusan ti dakes nga angot ken dagiti nipis a narugit! jKitaem kad toy badok a sarsarait! Idinto a gumatangak kuma iti bare, busbusek ti pirak a itedko a misa ken iregalo ken San Sebastian, nupay diak unay patien ti bileg na, ta madaras met unay ti kura nga agmisa, ket ti santo, baro unay ket saan pay nga ammo ti agmilagro, sa pay ket saan a ballatinaw, no di ket lanuti. . . !Ay! ?Anianto ti sao kaniak ni amam inton matayak ket innak makita?

Ket daydi nakakaasi a babai agsensennaay ket agsangsangit; ni Placido adadda man la ngaruden a lumiday ket iti barukong na agruar dagiti malemlemmes a sensennaay.

—?Ania ti maal-alak no agabogadoak?—kasta ti isungbatna.

—Ania ngad ti pagangayamon?—intuloy ni inana, a pinagakubna dagiti dua nga im-ima na: jpanaganandakanto iti pilibistiero ket indakanto bitayen! jKunak ngad kenkan nga aganuska, agpakumbabaka! Diak kuna nga agepem ti ima dagiti kukura, ammok a napigsa ti panagang-angot mo a kas ti daydi amam, a dina mabalin a kanen ti keso nga aggapo sadi Europa. . . ngem masapol ti agitured, agulimek, wenen amin. . . e'Ania ti mabalin nga aramiden? dagiti praile, kukua da amin; no madida, awan rumuar nga abogado wenno mediko. . . !Aganuska, anak ko unay, aganuska!

—No napalalon, ina; nabayag a bulanen a nagiturturedak!

Ni Kabesang Andang intuluyna ti nagas-asog. Iso saanna a dawaten iti anak na nga agbalin a maka-praile, uray iso, saan met; ammuna unay a iti tunggal maysa a naimbag, adda sangapulo a dakes a mangala iti pirak dagiti marigrigat Ken agpaibelleng kadagiti babaknang. Ngem rebbeng ti aguli­ mek, aganos, agitured ken aguray; awan sabali a pamuspusan. Ket ibagana da kastoy ken kasdiay a tattao a gapo ta pasiensioso ket napakumbaba da, uray no iti uneg dagiti puspuso da kagurgurada met la dagiti appo da, idinto ta maysa la a tagabo dagiti praile, nagbalin a promotor piskal; ket ni Pu-