Page:Ti Pilibusterismo Ilokano ni Jose Rizal 1963.pdf/184

This page has been validated.


170

TI PILIBUSTERISMO


lano, nga ita, baknangen ket mabalinna ti agaramid iti may ania, ta aminuna nga adda manganak a mangikaluya kenkuana iti saklang ti linteg, idi, maysa laeng a nakakaasi a sakristan, napakumbaba ken naannugot, a nakiasawa iti may­ sa a balasang a nalapsat, a ti anak na, inanak ti kura iti buniag...

Ni Kabesang Andang intuluyna dagidi nagado a nagnagan dagiti pilipino a napakumbaba ken pasiensioso, kas kunana, ket inna kuma pay inaganan dagiti ado, a gapo ta saan da a napakumbaba ken pasiensoso, naibelleng ket nakamkamatda, idi ta ni Placido, a ti la naipampambar na, pimmanaw iti balay, ket napan nagalla-alla kadagiti lanlansangan.

Inunurna ti Sibakong, Tondo, San Nicolas, Santo Kristo, a dina ammo ti nakem na ket makapungpungtot, a dina ket ibibiangen ti init ken ti uras, ket isuna la a nagawid idi nariknana ti bisin na ket nadlawna nga awan kuarta na, a ta inna met amin inted kadagiti ramrambak ken ur-urok. Inanamaenna idi a saan na a masangpetan ni ina na, ta kadawyan toy, no kasta a mapan sadi Manila, ti mapan makipangginggi iti karruba a balay, iti daydi nga uras. Ngem ni Kabesang Andang ur-urayenna, ta inna ibaga ti maysa a napanunot na; iso mapanto iti Prokurador dagiti Agustino, tapno iso ti mangisarita iti anak na kadagiti dominiko. Ni Placido ginupedna ti sao na iti maysa a garaw.

—Umuna pay nga agtapuakak iti taaw,—kinunana;— umuna pay a innak agtulisan, ngem agsubliak iti Unibersidad.

Ket gapo ta rugyan manen ni inana ti sermon na maipanggep iti anos ken pakumbaba, ni Placido, a di ket nanganen, pimmanaw manen ket nagturong iti muelie a pagsangladan dagiti bapbapor.

Ti pannakakita na iti maysa a bapor nga agrubrubuat a mapan sadi Hongkong iso ti nangpaltiing kenkuana; mapan sadi Hongkong nga aglibas, agbaknang sadiay, sana gubaten dagiti praile. Ti Hongkong riniingna iti lagip na ti maysa a naaramid maipanggep kadagiti prontal, siriales ken kandelero a bin-ig a pirak a inted ti kinasingpet dagiti tattao iti maysa a simbaan; dagiti praile, kas sinarita ti maysa nga agpanpanday, nagpaaramidda sadi Hongkong iti sabali a pron­tal, siriales ken kandelero a kapadpada unay dagidi, ngem pi­ rak a Ruolz ti inaramid da, ket inda insukat kadagidi napaypayso a pirak, a inda pinatunaw, ket pinagbalinda a pinisos a meksikano. Iso daytoy ti sarita nga inna nangngeg ket nupay sarsarita laeng, wenno daydayamudom, ti sakit ti