Page:Ti Pilibusterismo Ilokano ni Jose Rizal 1963.pdf/202

This page has been validated.


XXI


TATTAO SADI MANILA


Iti daydi a rabii, adda naindaklan a maipabuya iti Teatro Variedades. Ti kompania ti opereta pransesa ni Mr. Jouy damuenna ti agipabuya ket iparuarna ti Les Cloches de Corneville ket inna iparang iti sapasap ti napili a troupe na, a ti damag na nabayag nga aldawen a inbunbunannag dagiti pagpagiwarnak. Masasao a kadagiti babbai addada nasayaat unay ti timekda, ngem adadda manen ti kinalapsat dagiti bagbagi da, ket no patien dagiti daydayamudom, ti kinaimbag dagiti puspusoda, napalpalalo manen ngem dagiti timtimek ken bagbagida.

Iti maikapito nga uras ket gudua ti rabii, awanen magatang a biliete uray maipaay pay ken Padre Salvi a nganngani matay, ket dagiti mapan iti entrada jeneral kasta da unay nagado, ti intar da nakaat-atiddog. Iti paglakuan iti biliete adda rimsua a riri, kabil, nasasao ti pilibusterismo, panaggigidiat dagiti tattao, ngem, nupay kasta, awan makagun-od iti biliete. Idi sangsangapulo ket lima a minuto ti kurang nan sa agpatit ti maikawalo, nakapalpalalo nagngaton ti igay-at da a bayad dagiti umuna a tugtugaw. Ti langa ti pagbuyaan, a kasta unay a pannakasilaw na, ket naramenan dagiti amin a ruruangan na kadagiti mulmula ken sabsabong pagmauyungenna dagiti maladaw a sumangpet, a kasta unay a sidsiddaaw ken sipsipot da. Iti lawlaw, umariwekwek da­ giti tattao a kumitkita a siaapal kadagiti sumbrek (dagiti masapa a sumangpet gapo iti buteng da a maagawan iti tugaw: katkatawa, tantanabutob, gagar ti maisabat kadagiti agsangpet, isuda nga iti luksaw da, inda tumipon kadagiti agpalpalabas, ket tangay saan da a makastrek, makaayatdan nga agkikita kadagiti sumbrek.

Adda ket di maysa a kasla di mangiginggina iti kasdi a gagar ken tarigagay. Iso, maysa a lalaki a natayag, nakuttong, nabannayat ti pagna na ket ul-uludenna ti maysa a saka na a nakaunat. Nagamerikana iti nakurapay a kita ti kape ket nagsapin iti kinuli, narugit, iso a pakailammaan dagiti saksaka na a natulang ken nakuttong. Maysa a kallu-

— 188 —