Page:Ti Pilibusterismo Ilokano ni Jose Rizal 1963.pdf/218

This page has been validated.


204

TI PILIBUSTERISMO


panpanunot na, idi nasirpatna ni Pepay a mangipakpakita a siisem iti maysa a surat. Da Sandoval ken Makaraig nagkinnablaawda; ni laeng Isagani ti silalamiis ket apaman la no umisem.

?Ania ti naaramid iti daydi bumaro?

Ni Isagani, idi simbrek iti pagbuyaan, nakitana iti maysa a palko, ni Paulita ken ni Juanito Pelaez a makisarsarita kenkuana. Biinsag ket inpagarupna no naallilaw. Ngem, saan, iso, ta iso, iso, ta inna pay linugayan iti isem a naragsak idi ta dagiti nalibnos a matiriata na kasda itay dumawat kenkuana iti pakawan ken agkari a lawlawagannanto ti naaramid. Pudno, ngamin, ta nagtulagda nga umuna ni Isagani a mapan agbuya, ta inna pay la kitaen no adda saan a nasayaat a buyaen ti maysa a balasang, sa ket ita, inna met madanunen, nuinona ta nakikuyog pay ket di iti kasalisal na. Ti napasamak iti kararua ni Isagani saan a mabalin a ibuksilan: pungtot, imon, pannakaidadanes, gura, isuda ti nagungor iti uneg na: adda pay kanito a kinayatna a marpuugen ti pagbuyaan; simmiplot kenkuana ti ayat nga agkatawa iti nalabes, ti inna panamagsasao iti ay-ayaten na, ti inna panangkarit iti kasalisal na, ti inna panagaramid iti riri, ngem immanayen ti in­ na panagtugaw a sibabannayat ken ti dina ikikita ken Paulita uray naminsan Mangmangngegna dagidi nasayaat a gakgakat da Makaraig ken Sandoval ket ipagarupna no adayuda nga aweng; ti balse, naliday ket naladingit kenkuana; amin dagiti tattao nga agbuya inpapanna ida nga ang-ang ken agmauyong; ket namin-ado nga inkarkarigatanna nga inep-ep dagiti luluana. Ti naaramid iti daydi tao a nadi a pimmanaw iti tugaw, ti idadateng ti Kapitan Jeneral apaman la no inna ida nadlaw; kitkitaenna ti telon a nakaipintaan ti maysa a nalawa a disso a nadalingdingan iti nalabbasit ket matamdaganna ti maysa a minuyungan, a iti tengnga na adda naikabil a pagpuspusuakan ti danom. !Nagliday ket din daydi a disso ken minuyungan, iti panangipapanna! Rinibribo a laglagip a nakudrep ti rumusing iti lagip na, kas da adayo nga aweng ti musika a mangngeg iti kaltaang ti rabii, kasda ayog dagiti duduayya, kasda awer dagiti di maas-asak a bakbakir, naladi­ ngit nga ayos dagiti babassit a karkarayan, rabii a sellag iti igid ti taaw a mangliwengliweng ti kalawana a nayukrad iti sango dagiti matmatana. . .! Ket daydi bumaro nga agayat, a mangipagarop a daksanggasatan unay, kimmita sadi ngato tapno dagiti luluana saanda nga agtinnag.

Napigsa a sipsipat ti nangaon kenkuana kadagidi a pan­ panunot.