Page:Ti Pilibusterismo Ilokano ni Jose Rizal 1963.pdf/231

This page has been validated.


217
MAYSA A BANGKAY


nangbaybay-a a maminpinsan iti masakit ken ti inna panangitulnog iti nangngaasi kenkuana iti tanem, iti maysa a dalan a napno kadagiti sabsabong ken ladladawan a naragsak. ta kunana a nasaysayaat ngata ngem ti inna panangpaatiddag iti biag na a paglasatenna iti dalan dagiti ado a rigrigat.

—Ti ket kinaang-ang ko!—namin-ado a kunkunana iti bagi na met laeng—dagiti kaaduan, ang-ang da, ket bayadanda, ngarod . . .

Ngem iwingiwingna ti ulo na, ta malagipna ni Juli, malagipna ti nalawa a kasakbayan a masangwananna: ararapaapenna ti agbiag a saan a mamulitan ti puso na. Surutenna ti naikari a panangagas ket inna banbantayan.

Nupay kasta, ti masakit madlaw a dumagsen ti sakit na iti tunggal aldaw, uray pasaray sumardeng bassit ti gurigorna. Ni Basilio, ta inrantana nga in-inuten a ikabkabassit ti apian a itedna, wenno uray la no dina patpatubuyan a mapalausanna ti kadawyan a susupen na, no kasta a sumangpeten nga aggapo iti Ospital wenno agsarungkar kadagiti agagasan na, madatnganna metten a matmaturog iti nabantot a turog a ited ti apian, agkatkatay ken sibebessag a kasla maysa a bangkay. Daydi bumaro dina maawatan no adino ti mabalin a paggaptian ti apian; dagiti kakaisuna a mapmapan iti balay isuda laeng da Simoun ken Padre Irene, ti immuna, manmano met no mapan, ket ti naudi dina met sardayan a igunamgunam kenkuana nga agiget ket saan a paay-ayo no maipapan iti pannakaagas ti masakit, ket saan na nga italtalek ti panagpungpungtot na, ta ti nasken, iso ti panangispal kenkuana.

—Tungpalenyo ti annong yo, bumaro,—kunkunana ken­ kuana,— tungpalenyo ti annong yo.

Ket inna bagbagaan iti maipapan iti daydi a banag, a kasta unay a rasok ti ayat na, ta ni Basilio mangrugrugi a kaay-ayunan daydi mangaskasaba. Ni Padre Irene ikarkarina pay a ikalikagom iti maysa a nasayaat a pagsaadan, may­ sa a pangukuman a nasayaat ket inna pay iparparatapat ti pannakabalin na a maikabil a mangisuro iti Unibersidad. Ni Basilio, a saan ket unay a manginanama, kasna ipakita a mainati ket tungpalenna ti ibaga ti nakem na.

Iti daydi a rabii, idi madamada nga ipabpabuya Ti Les Cloches de Corneville, ni Basilio adda nga agad-adal iti sango ti maysa a daan a lamisaan, ti silaw na, pagsaingan a nagsegden iti lana, a ti nakudrep a sarapa na a sarming lingdanna bassit ti naliday a rupa na. Adda makita a naiparabaw