290
tagilakon, ti Espania inna pay la intuloy a inlako nga inna
inabbungan iti wagayway na ket inna pinasayaat babaen da
giti nabuya a gimgimong. Saan, ti Espania, tapno agbalin
a dakkel, saan na a masapol ti agbalin a naranggas; ti Espania
umanayen kenkuana, ti Espania, dakdakkel idi awan sabali
a daga nga iturayanna no di laeng ti beddeng na a daga, nga
inna inakkal kadagiti im-ima dagiti moro! Uray siak kastilaak met, ngem sakbay ti kinakastilak, tao-ak ket kasangwanan ti Espania, iti rabaw ti Espania, adda ti dayaw na,
addada dagiti nangato a bilbilin ti nahnbag a panagkukua,
dagiti di mamaliw a bilbilin ti saan nga agbaliw a kinalinteg!
A! masdaaw kayo gapo ta kastoy ti innak panagpanpanunot,
ngamin ta saan yo nga ammo ti kinadakkel ti nagan a kastila, saan yo nga ammo, saan; dakayo inkay ilaok kadagiti
tattao, kadagiti kukkukua; kadakayo, ti kastila mabalinna
ti agbalin nga agag-agaw, agar-arang, agpappapatay, managinkukua, naulbod, iso amin, no la ket mataginayunna ti kukuana; ngem no kaniak, ti kastila rebbengna a pukawen amin,
pagarian, turay, bileg, kinabaknang, iso amin, amin, malaksid ti dayaw na! jA, apo! Datayo sumupiattayo, no intay
mabasa a ti pigsa mayun-una ngem ti linteg, ket intay agragsak, no iti aramid, intay makita nga aginkukua a saanna la a killuen, ngem pagbalinenna pay ket a tagabo na tap
no agturay laeng. . . Gapo ta ayatek ti Espania, iso ti innak
pagsawan ita ditay, ket innak perngen ti panagkuribetbet
dagita kidkiday yo! Saan ko a kayat a kadagiti kasakbayan
a tawtawen into maidarom a nagsiuman kadagiti pagpagilian, nangsusop iti dara dagiti il-ili, nangranggas kadagiti
babassit a purpuro, ta ti kasta, maysanto a nakaal-alingget a
panglais kadagiti natakneng a panpanagem dagidi immuna
nga ar-ari tayo!
<fKasano ti intay panagtungpal iti napateg a nakem ken bilin da? Inkarida kadagitoy a Purpuro
ti saranay ken ti linteg, ket intay pagay-ayaman dagiti bibiag
ken wayawaya dagiti umili kadakuada; inkarida ida a sursurruan, ket datayo intay met ikedked ti inda pannakasursuro, ta mabutengtayo nga inda tarigagayan ti nadaydayag a
panagbiag; inkarida nga inda ida lawagan, ket datayo intay
binulsek dagiti matmata da, tapno saan da a makita ti kinagartem tayo; inkarida nga isuro ida iti nasayaat, ket datayo
intay yubyuban dagiti kinkinadakes da, ket idinto kuma a da
talna, kinabaknang ken linteg ti agari, da met ket dandanag
ti agballigi, ti panagtagilako matay ket ti saan a pammatpati
agsaknap kadagiti kaaduan. Datay man ti agyan iti yan
dagiti pilipino ket saludsudentay man no ania kuma ti intay
