Page:Ti Pilibusterismo Ilokano ni Jose Rizal 1963.pdf/32

This page has been validated.


18
TI PILIBUSTERISMO
Ket ti apoy dina tay kuma makita
nga agdadangadang uray kaano!
Ngem iti panagkaykaysa nga ituyang
Ti sirib a mannakabalin unay,
Kadagiti kalkaldera a sumsumged iti tian,
Nga awan ket pungtot ken gura, uray ania man,
Intay patauden ti maikalima a pigsa, nga iso
ti alisugasog, wenno singaw,
Rang-ay, biag, lawag ken garaw!

-¡Tagtagainep, tagtagainep!-insungbat a simamaga ni Simuon; ti makina nganngani maidungpar... ket innak pay ngad inumen ti serbesak.

Ket pinanawanna, a di pay nagpakadan, dagidi dua nga aggayyem.

-Ngem, ¿ania ti simru kenka ita, ta naayatka a makisupiat? sinaludsod ni Basilio.

-Awan, diak ammo, ngem dayta a tao, karurudko, ngan-nganik kabuteng.

-Siksikilenka itay; ¿dika ammo a daydiay a tao nagnaganenda iti Kardinal a Pugot?

-Kardinal, a pugot?

-Wenno Eminensia a Nangisit, no iso ti kayatmo.

-Dika maawatan.

-Ni Richelieu adda namalbalakad kenkuana idi a maysa a kaputsino a ninagnaganda iti Eminensia a Garit; ket ni daytoy iso ti mamalbalakad iti Jeneral...

—¿Agpayso?

—Kasta ti nangngegko iti maysa... a no adda iti likudan na, kanayon a dakes dagiti sasao na kenkuana, ngem no adda iti sango na, inna daydayawen.

—¿Sarsarungkaranna met ni Kapitan Tiago?

-Nanipod pay idi immuna nga aldaw a idadateng na, ket pudno a tay maysa pagarupenna a kasalisal na... nga agtawid... Ket atapek a inna met kitaen ti Jeneral maipang- gep iti pannakaisuro ti sao ti kastila.

Iti daydi a kanito, maysa a babaunen ti immasideg a nangibaga ken Isagani a paayaban ni uliteg na.

Iti maysa kadagiti bangbangko nga adda iti popa, a nailaok kadagiti dadduma a nagsakay, adda a nakatugaw ti maysa a padi a pilipino, a kumitkita kadagiti agsasaganad a mabuybuya a malabasan. Dagiti adda iti asideg na inadaywanda bassit; dagiti lallaki, no lumabasda iti yan na, ikkatenda dagiti kalkallugong da; ket dagiti mannugal dida maitured a yaplag ti paggaayaman da iti asideg na. Daydi a padi