312
—Da Psiquis ken Cupido a mapan pumarang sadi Olim po! —nakuna ni Ben-Zayb iti uneg na ket indeppelna daydi a sao iti lagip na, ta innanto ibbatan iti kanito a kalalaingan na.
Ti nobio, pudno ngamin a umad-adas ti langa na iti mangal-allilaw a langa ti dios ti ayat, ket no adda bassit a tarigagay, mabalin unay a pagbalinen a yan ti panana ti nalabes a kubbo na, a saan a malingdan ti kinaranga ti aruat na a prak.
Ni don Timoteo mangrugi a mariknanan ti sakit ti siketna, ti kalio dagiti saksaka na mangin-inot a sumaksakiten, maktangen ti tengnged na ket jawan pay ti Kapitan Jeneral! Dagiti dadakkel a didios, kadakuada da Padre Irene ken Pa dre Salvi, addada nga agpayson, ngem awan pay ti dakkel a gurruod. Saan a makaidna, agtigtigerger, ti puso na aggutukgutok iti napigsa, adda kayatna nga aramiden a masapol unay, ngem maipapilit met a umuna pay nga agkablaaw, umisem, sa mapan iti kayat na, ngem madi met a rumuar, tumugaw, tumakder, saan na a mangngeg ti ibaga da kenkuana, saan na a maisawang ti kayat na a sawen. Ket idi ta kasta, maysa a dios nga ammuna bassit ti kumita kadagiti pinpinta, inna inuyaw dagiti es-estampa na, ket kinunana a rugrugitanda laeng dagiti diddiding.
—Rugitanda dagiti diddiding!—inulit ni don Timoteo, nga immisem, ket kayatna kuma a karamutan ti nagdillaw; —ngem no aramidda ida sadi Europa ket isuda ti kanginginaan a nasarakak ditoy Manila! Rugitanda kan ket din da giti diddiding!
Ket ni don Timoteo insapatana nga iti sumuno a bigat inna pasingir amin a utang ti naguyaw iti paglakuan na.
Idi kuan, adda nangngeg a sultip, padakpadak dagiti kabkabayo!
—Ti Jeneral!—Ti Kapitan Jeneral!
—Ni don Timoteo timmakder a sibebessag, iti ayat na, dina inpadpadlaw ti sakit ti kalio na ket immulog a kinuyog ti anak na ken dadduma kadagiti dadakkel a didios a napan nangsabat iti Magnum Jovem (Kadaklan a dios.) Nagpukaw ti sakit ti siket na gapo iti ngatangata a simmiplot kenkuana: (j umisem ngata wenno parangaenna ti rupa na? diso ngata ti umuna a mangigayat iti ima na, wenno urayenna a ti Je neral? ¡Karamba! iapay a saan a simmiplot kenkuana dagitoy a banbanag idi, tapno kuman nayumanna ken naindaklan a gayyem na, ni Simoun? Tapno mailemmeng ti pikapikna, sinaludsudna iti nainayad, masagsaggaysa a sasao, iti anak na:
