Ti Rambak.
317
Ni Isagani inna inikkat a siinayad ket saan na nga inlisi dagiti matmata na, ket di met nagbaliw daydi naladingit a isem kadagiti bibbibig na! —Ipagapom iti Dios, umadayuta!
—¿Apay a umadayuak? Inton bigat, saanto nga ison! Nakana a sakit ti adda kadagidi a sasao, ta ni Basilio nalipatanna man iti apagbiit ti kigtot na.
—¿Kayatmo ti matay?—sinaludsudna. Ni Isagani intal-una ti abaga na ket dina inlisi dagiti matmata na. Ni Basilio pinadasna a ginuyod manen.
—jIsagani, Isagani, denggennak, saanta a dadaelen ti kanito! Dayta balay ita adda dinamita na, iti di mamin-ano, tumayab, gapo iti maysa a kurang ti annad, maysa a kinausisa. . . Isagani, mapukawto amin a di mangan-ano, into magaburan amin!
—Magaburan?—inulit ni Isagani, a kas no itay kayatna nga awaten dagidi a sasao, ngem dina inlisi dagiti matmatana iti tawa. jWen, magaburanto amin, wen, Isagani! ipagapom iti Dios, umayka! ibagakto kenka no kua, umayka! maysa a tao nga adadda ti kinadaksanggasat na ngem sika ken siak, iso ti nangukom kadakuada. . . ¿Makitam daydiay silaw a puraw, nalawag a kasla elektrika, nga aggapo iti bansag? Iso daydiay ti silaw ni patay. Daydiay a pagsaingan adda dina mita na, naikabil iti maysa a panganan nga adda paltog iti sirok na. . . bumtakto ket awanto ti uray la no maysa a bao a makalusot, umayka!
—Saan!—insungbat ni Isagani, a pinagkutina a sililiday ti ulo na;—kayatko ti agbati ditoy, kayatko a kitaen iti maudi unayen. . . inton bigat, sabalinton!
—Matungpal ngad ti kayat ni gasat!—kinuna ni Basilio, ket immadayo, a kasta unay pardas na.
Ni Isagani nakitana nga immadayo ti gayyem na, a kasta unay karting na, iso a mangipakita iti pudno a kigtot, ket intuloyna ti kimmitkita iti daydi mangaw-awis a tawa, a kas ti daydi bumaro sadi Toggenburg a ur-urayenna a tumamdag ti ay-ayaten na, a saritaen ni Schiller. Iti daydi a kanito, awan tao iti salas; isuda amin napanda kadagiti pagpapanganan. Ni Isagani napanunutna a mabalin nga agpayso ti danag ni Basilio. Nalagipna ti sikikigtot a rupa na, iso, nga uray kaano man dina napukaw ti nalamiis a panagdardarana, ket nangrugi a nagpanunot. Maysa a panunot ti sim-
