Maysa a gunglo dagitoy daksanggasat a maat-atap, inncm wenno pito da, nareppetda a nagdedekket dagiti siksiko da ket nagsisipulda amin a kasla sangasar-ay a lasag ti tao, addada a magmagna iti tengnga ti aldaw iti maysa a dalan iti rakedan ti maysa a bantay, kinuyog ida ti sangapulo wenno sangapulo ket dua a sibil a nakaigam iti paltog. Ti pudot, nakapalpalalo. Dagiti baybayoneta sumilsilapda a mainitan, ti kanion dagiti palpaltog pumudutda, ket dagidi bulbulong ti subusob a naikabil kadagiti kapkapasete da, apaman la ta makaanayda a mangpalamiis bassit iti makapatay a init ti bulan ti Mayo.
Gapo ta dida mabalin nga aramaten dagiti taktakiag da ket gapo pay ta nagdedekketda amin, tapno saan unay nga ado ti tali a reppet da, dagiti balbalod magmagnada a nganngani isuda amin ulo-ulo ken sakasaka da: ti kasayaatan kadakuada iti gasat, adda panio a naibanggal iti ulo na. Bumanang-esbang-esda, nakaay-ay-ayda, nabungunda iti tapok a ti linget pinagbalinnan a pitak, mariknada a malunag ti utek da, agsilsileng ti pagkitaan da, pasaray pay adda inda makita iti tangatang a naipurpuritak a nalabaga. Ti naglabes a paksoy ken kapoy da nailadawan kadagiti ruprupa da, kasta met ti pannakapukaw ti inanama da, gura, maysa a di masao, ikikita ti agbugbugsot a mangilunod, ikikita ti tao a manggura iti biag, manggura iti bagi na met laeng, agbassawang iti Dios... Dagiti kapigsaan itamedda ti ulo da, ilidlidda ti rupa da iti narugit a bukot ti sarsarunuen da tapno mapunas ti linget a mangullaap kadagiti matmata da; aduda dagiti agpil-pilay. No adda maysa, a no matuang, iso ti sipar ti pannagna da, adda mangngeg a dakes a sao, ket maysa a soldado ti umasideg a mangibaot iti sanga a sinep-akna iti maysa a kayo, ket pilitenna a tumakder iti kasta unay a babaot: iti kasta, tumarayda a guyguyudenda ti natuang a inaitultulatid iti tapok ket agungor a dumawdawat a matayen: no maipaspasarakna ti makabangon, makatakder, ituluyna ti magna nga agsangsangit a kasla ubing ket ilunlunudna ti kanito a pannakabukel na.
Dagidi sangasar-ay a tattao pasaray da sumardeng, no uminom dagiti nanguyog kadakuada, sada ituloy ti magna a simamaga ti ngiwat da, nasipnget ti utek da ket ti puso da napunno iti lunod. Ti waw saanen a marikna dagidi awanan gasat.
—Kartinganyo, u...ni ina yo!—yikkis ti maysa a sol dado, a napapigsa manen, a yibbetna ti dakes a sao a ruam a sasawen dagiti kababaan a pilipino.
