Page:Ti Pilibusterismo Ilokano ni Jose Rizal 1963.pdf/354

This page has been validated.


339
TI PILIBUSTERISMO


Ni Padre Florentino insardengna ti nagtugtog ket immasideg iti tawa a mangbuya iti taaw. Ti awan ania na a rabaw ti danoin, uray la kuma no maysa a sasakayan, uray la kuma no maysa a layag, awan man ipaltiingna kenkuana. Ti bassit a puro a makita iti adayo, daydi puro a waywayas, isuna la nga inna ibaga ti kinamaymaysa na ket pagbalinenna nga adadda man la ngartiden a waywayas ti tangatang. Ti mangliwengliweng, ti awan patingga na, no dadduma, pukawenna ti inanama iti kinaumel na.

Kayat daydi lakay a padi nga usigen daydi naliday ken nalais a isem ni Simoun idi naibaga kenkuana nga inda tiliwen. dAnia ti kayat a sawen daydi nga isem? ¿Ket daydi pay maysa nga isem na nga adadda manen a nalidliday ken nalalais, idi naammuanna a sadanto la mapan tiliwen no agpatit ti maikawalo nga uras iti rabii? ¿Ania ti kayat a sawen daydi a palimed? ¿Apay ti pagadian ni Simoun nga aglemmeng?

Immapay iti lagip na ti agdindinamag a sinao ni San Juan Crisostomo idi inna insakit ni eunuko (kapon) nga Eutropio: Kaano man awan kas ita a maitutop a panagkuna: ubbaw dagiti ub-ubbaw ket ubbaw amin nga adda!

—Wen, ni daydi Simoun a kasta unay nagbaknang, kasta unay a kinamannakabalin na, kasta unay a panangkabuteng da kenkuana itay laeng kallabes a lawas na, ita, adaddan ti kinadaksanggasat na ngem ni Eutropio, agsapol iti inna pagkamangan, ket saan a kadagiti al-altar ti maysa a simbaan, no di ket iti nakurapay a balay ti maysa a nakakaasi a padi nga indio, balay a nayaw-awan iti tengnga ti bakir, iti way­ wayas a igid ti taaw! Ubbaw dagiti ub-ubbaw ket ubbaw amin nga adda! Ket daydi a tao, iti uneg ti mabiit a uras, indanto tiliwen, indanto akkalen iti ikamen a nakaidasayanna, a di man la pagraeman ti adda a kasasaad na, dida man la kitaen dagiti sugsugat na, SIBIBIAG WENNO NATAY, sapulen dagiti kabusor na! ¿Kasano ti panangispal ken sao ti Obispo sadi Konstantinopla? ¿Ania ti bileg dagiti na­ kurapay a balbalikas na, dagiti balbalikas ti maysa a padi nga indio, a ti pannakaidadanes na, ni pay Simoun, idi karanraniag na, kasna la dinayaw ken yinubyuban?

Ni Padre Florentino saan na a malagipen daydi saan a panangitaltalek kenkuana ti joyero, idi maikadua a bulan, idi inna kinasao tapno ilusutna kuma ni Isagani, a nabalod gapo iti nalabes a kurang ti annad na; nalipatanna daydi gagar ni Simoun a nangidaras iti panagasawa ni Paulita, iso a namagliday iti napalalo ken Isagani, nga iso met ti mamag-