- 29
aldaw ti madadaelna gapo iti panagsingir iti buis ken panagapan-apan na iti kabesera.
—¡Aganuska! Ibilang mo a dagiti kakabagyan ti buaya nagsangpetda, — kunkuna ni lakay Selo a sitatalna laeng ti isem na.
—¡Inton umay a tawen, agpandilingkanton iti “de cola” (nagipos) ket inkanton sadi Manila agadal a kas kadagiti babbalasang a taga ili!—kunkuna ni Kabesang Tales iti anak na a babai, tunggal mangngegna a sarsaritaenna ti panagrang-ay ni Basilio.
Ngem ti umay a tawen saan met piman a dumteng, ngem ti ket kasna kasulnit, iso ti pannakanayon manen ti abang; ni Kabesang Tales agmayeng ket kudkudenna ti ulo na. Ti banga a damali itulukna ti bagas na iti kaldero, (pagapuyan a landok).
Idi ta ti abang naganayen a dua gasot a pisos, ni Kabesang Tales saan na a kinudkod ti ulo nan ket saan met a nagsennaayen; immingar ket nagtanabutob. Daydi praile nga agaywan, idi ta kasta, kinunana kenkuana a no dina mabalin a bayadan ti abang, sabali a tao ti mangtalon kadagidi a dagdaga. Aduda dagiti agkalikagom a mangitangtangad kadagiti bagbagi da.
Ni Kabesang Tales inpagarupna nga agang-angaw daydi praile, ngem daydi praile ipaypaysuna gayam ti agsao ket inna payen intudo ti maysa kadagiti ubbing na a mangtalon iti daga. Daydi nakakaasi a tao bimsag, nagwengweng da giti laplapayag na, maysa nga ulep a nalabaga ti nangullaap kadagiti matmata na, iso a nakakitaanna iti daydi asawa ken iti daydi balasang nga anak na, a sibebessag, nakakutkuttong, agnguynguya, patpatayen ida piman ti napagel a gurigor! Sana makita daydi bakir a nasamek, a nagbalin a talon, makitana ti agay-ayos a linget a mangsibog kadagiti naarado, makitana sadiay ti bagi na met laeng, ni nakakaasi a Tales, nga agar-arado iti tengnga ti aldaw, a masugsugat dagiti saksaka na a maidungdungpar kadagiti batbato ken ramramot, ket makitana met daydi padi uldog (lego) nga agpalpallailang a silulugan, ken daydi sumukat kenkuana nga adda a sumursurot a kas maysa nga adipen iti hkudan ti apo na. ¡A, saan! mamenribo a saan! ¡Umuna pay a malbo dagidi a dagdaga ket maikanunungda amin a maitabon! ¿Si asino daydi a ganggannaet tapno adda kalintegan na kadagiti dagdaga na? ¿Idi naggapo sadi ili na, nangikuyog aya iti uray la no sangkagemgem a tapok daydi a daga? dPimmetpet aya ti uray lan maysa a ramay na a nanggabot iti uray lan maysa met a ramot?
