Page:Ti Pilibusterismo Ilokano ni Jose Rizal 1963.pdf/49

This page has been validated.


35
NI KABESANG TALES

Naipatarayda a nailako dagiti sagsagaysay (dagiti ar-aritos ken daydi kuentas ni Juli iti karruba da a kababaknangan, ket adda nainayon a lima pulo a pisos; agkurang pay iti dua gasot ket lima pulo. Isaldada kuma daydi relikario, ngem inwingiwing ni Julio ti ulo na. Maysa a karruba da inbagana a mailako ti balay, ket ni lakay Selo immannamong, ta kayatna unayen ti agsubli iti bakir a mapan manen mangaykayo a kas kadagidi un-una na nga al-aldaw; ngem ni ermana Bali kinunana a saan a mabalin a maaramid daydi, gapo ta awan a sisasango ti akinbalay.

—Ti asawa ti ukom inlakuna kaniak naminsan ti bidang na, iti maysa a pisos, ket ti asawa na kinunana a daydi a panagilako awan pateg na, gapo ta saan na nga inannamungan. [Ni innalana daydi bidang ket saan na met a insubli daydi pisos ko ingga na ita, ngem diak met bayadan iti pagpapanggingian, no mangabak, ni! Iti kasta, nabalinko a nasingir ti maikawalo ket dua, ket gapo la kenkuana ti inna pakisugalan. Diak maibturan a saan da a bayadan ti utang da ka­ niak, ni!

Maysa met a karruba saludsudenna kuma ken ermana Bali no ania ngad ti gapo na a dina bayadan ti sangkabassit a utang na met kenkuana, ngem daydi nalaing a puinanggingi naangutna, ket dinagusna nga innayon:

—?Ammom, Juli, ti mabalin nga aramiden? Isalda ti balay iti dua gasot ket lima pulo a pisos ket bayadanto, no abaken ti ringgor.

Iso daytoy ti kasayaatan a panunot ket nagnunumuanda nga aramiden iti daydi met la nga aldaw. Ni ermana Bali nayat a nanguyog ken Juli ket isuda a dua napanda sinursor dagiti balbalay dagiti babaknang sadi Tiani, ngem awan ti immannugot; kunana a ti ringgor nalpas a naabaken, ket ti mangngaasi iti maysa a kabusor dagiti praile, isarsarakna ti bagi na iti ibabales dagitoy. Kamaudianan na, maysa a baket mananglualo inay-ayna ti gasat ni Juli, ket inpautangna ti pirak a masapol na, no la ket agbati ni Juli a patagabo kenkuana inggana iti saan a mabayadan ti utang. Awan met ket di ti ado nga aramiden ni Juli; isuna la ti agdait, aglualo, manguyog kenkuana a mapan makimisa ken mangisaop kenkuana nga agayunar sagpaminsan. Daydi balasang immannugot a lua na ti umar-arubos; inawatna ti pirak, ket inkarina a sumbrekto nga mapan patagabo iti sumaruno nga aldaw, aldaw ti Paskua.

Idi naammuan ni apo na a lakay ti kasla pannakailako ti apuko na, nagsangit a kasla ubing. ?Apay? daydi apuko-