Page:Ti Pilibusterismo Ilokano ni Jose Rizal 1963.pdf/55

This page has been validated.


41
"NOTSEBUENA" TI MAYSA A KOTSERO


agkurang. Ti kura, kas tagtagyurayen, kalpasan ti inaramidna, saan a kimmuyog: iti daydi a tawen, nakaluksaw unay, ta inpakatna amin a laing ken saririt na a nanguy-uyot kadagiti umili tapno bayadanda iti tallo pulo a pisos ti maysa a misa de-aginaldo, a saan ket a dua pulo a pisos, a iso ti kadawyan.

—Agbalbalinkayon a pilibustero,—kinunana.

Napalalon a unay a pannakasdem daydi kutsero kada­ giti inna nakitkita iti libot, ta idi nakalabasen toy; ket inbilin ni Basilio a tuluyenda ti magna, saan na a nadlaw a naiddep ti silaw ti lugan na. Ni Basilio kasta met a saan na a nadlaw, ta ti met agkitkita ti kukuen na kadagiti balbalay a nasilawan ti uneg ken ruar kadagiti parparol a papel a nakaay-ayo ti buya da ket nadumaduma ti kita da, addada sinanbituen a napalawlawan iti maysa a basikaw, nagipos iti atiddag, a no paypayan ti angin, nakasamsam-it ti panirpir da; addada sinan-ikan nga agkutikuti dagiti ip-ipos ken ul-ulo da, iti uneg da, adda baso a yan ti segden da, naibitinda kadagiti sagsagumaymay ken kadagiti tawtawa dagiti balbalay ket isuda ti mangiparangarang iti naragsak ken nalailo a rambak. Ni Basilio napaliiwna met a bumasbassit dagiti silsilaw, napaliiwna a dagiti bitbituen rumasayda, ket iti daydi a tawen, basbassit dagiti makitana a bitinbitin ken parparaypay ngem iti nalabes a tawen, ket iti day toy, basbassit manen ngem idi naminsan . . . Apaman la ta adda musika kadagiti lanlansangan, saan a mangngeg kadagiti amin a balbalay dagiti naragsak a ringringgor, ket daydi bumaro inpapanna a gapo ta nabayagen nga awan ti di dimmakes, ti tagapulot saan a nasayaat ti pateg a pakalakuanna, ti apit a pagay nadadael, natay ti nasurok a kagudua dagiti tartaraken, dagiti bubuis umad-aduda ket manaynayunanda a saan ket nga ammo no kasano ken no ania ti gapo na, ket mainayon pay ti patinayon a kinaranggas dagiti sibil, a mangpapatay kadagiti ragragsak kadagiti pagpagilian.

Daytoy pay met ket ngarod ti inna panpanunuten idi ta maysa nga alto! a natbag ti immaweng iti tangatang. Lumabasda idi iti sango ti kuartel ket maysa kadagiti agbantay nakitana ti silaw ti lugan a naiddep ket ti kasdi saan na a rebbeng ti mapatuloy. Nangrugi ti kasla tumudo a pammagsasao iti daydi nakakaasi a kotsero a nagbanbannog la a nangipampambar iti kabayag ti libot, ket gapo ta inda baluden ta nalabsingna dagiti naiwarragawag a bilbilin, santo pay maipablaak kadagiti pagpagiwarnak, ni natalna ken naannad a Basilio dimsaag iti lugan ket tinuluyna ti nagna a binitbitna ti maleta na.