Page:Ti Pilibusterismo Ilokano ni Jose Rizal 1963.pdf/62

This page has been validated.


48
TI PILIBUSTERISMO


katawa kadagiti kaad-adalan na; adda sadsadot na, ta istay palinayon a dagiti kaad-adalan na a kaay-ayuna unay ti inna bilinen a mangleksion, pudno met ket di nga may ania laeng, nasayaat kenkuanan. Kadagidi nga al-aldaw, ni Basilio agsapsapatuscn ket ti badona istay kanayon a nadalos ken nasayaat li pannakapirinsa na. Gapo ta daydi mangisuro napaliiwna a dina unay kaay-ayo a katawaan dagiti sasao a rinarabak ket gapo pay ta nakitana kadagiti matmata na a naliday ken dadakkel, ti maysa a kasla di inamengga a saludsod, inpagarupna nga ang-ang ket naminsan nga aldaw, kinayatna a pinadas ket inna lineksion. Ni Basilio inyebkasna ti leksion manipod rugi ingga na iti murdong, a di ket nagtigkol iti may la no maysa nga epe; ninagan daydi mangisuro iti papagayo, nagsarita iti namagkatawa iti kasta unay kadagiti ad-adalan na, ket tapno manayunan ti katawa da ken tapno maipakita ti kinalinteg ti inpanagan na, nagsaludsudanna ket kiniddayanna pay dagiti kaay-ayo na a kasna la itay kinuna:

—Kitaenyo, ta agkatawatay ita.

Idin, ammon ni Basilio ti sao ti kastila, ket inammuna ti simmungbat, a inpakitana a saan a naikari a katawaan ti si asino man. Ti kasdi pinagluksawanna ida amin, ti ur-urayen da a panagkatawa saan a dimteng, awan nagkatawa, ket daydi naimbag a praile dina pinakawan kaano man daydi a panaglisi ti padto na. Ngamin ta, e si asino kad ti mangipagarop nga adda rumuar a naimbag iti maysa nga ulo, a dakes ti pannakasagaysay ti buok na, ulo ti maysa nga indio a dakes dagiti sapsapatos na, nga itay la nabiit naibilang a kas maysa kadagiti tumaytayab a kumarkarapet? Ket no maaramid kadagiti sabsabali a pagad-adalan a yan ti pudpudno a kalikagom a makaadal dagiti ububbing, a dagiti kakasta a masarsarakan inda paragsaken dagiti mangisursuro, kadagiti pagad-adalan a iturturong dagiti tattao nga agkunkuna nga, iti kaaduan na, ti pannakaammo, maysa a dakes, nangruna kadagiti agad-adal, daydi naaramid ken Basilio, dakes ti inbunga na, ket iti bayat dagiti natda nga al-aldaw ti tawen saanen a nasaludsudan. ?Ta apay ngamin ket awan met ti inna mapagkatawa?

Kimmapoy a nagagara ti nakem na ket kinayatna payen a binaybay-an ti panagadal na, simbrek iti kuarto anio (maikapat a tawen) ti latin. d’Ania ngamin ti inna pagadalan, apay a di maturog a kas kadagiti dadduma ket italekna aminen iti paspasarak?