Page:Ti Pilibusterismo Ilokano ni Jose Rizal 1963.pdf/88

This page has been validated.


74
TI PILIBUSTERISMO

balle, ket dagita ar-aritos ita, kukua met ti maysa a dama ni Maria Antonieta.

Daydi intudo na, nakatartaraki da a solitario a brilyante, dadakkelda a kas la bukel ti mais, ti sileng da bumalbag bassit, naiduma ti nangayed a kinasayaat da, a kasla itay nabati pay la kadakuada ti pigerger da kadagidi al-aldaw ti Kigtot.

—Ania dagita nga ar-aritusen! — kinuna ni Sinang, a kinitana ni ama na, ket insarapana, a dina napupuutan, ti imana iti takiag na nga asideg ken ina na.

—Dagitay kuma dadaan pay, dagitay romano, —insungbat ni Kapitan Basilio a nagkiray.

Ni mananglualo nga ermana Penchang nakunana a no daydi ti itedna iti Birjen de Antipolo, mapalukneng ti pusona ket ipaayna ti kasgedan a kalikagom na: nabayagen a du mawdawat iti maysa a milagro a dakkel a pakainaigan ti nagan na tapno saan da a malipatanen ditoy rabaw ti daga, santo mapan sadi langit umuli, kas ken Kapitana Ines, a sarsaritaen dagiti kukura, ket sinaludsudna ti pateg na. Ngern tallo ribo a pisos ti dawaten ni Simoun. Daydi naimbag a baket nagugis. !Susmariusep!

Ni Simoun linuktanna ti maikatlo a pagikabilan.

Toy napunno kadagiti relrelos, petpetaka, pagikabilan iti gurabis, ken relrelikario a naikkan iti brilyante ken naiduma iti lapat a esmalte ken no ania ania pay a pangpataraki. Ti maikapat iso ti yan dagiti batbato a di pay naitampok, ket idi nalukatan, napunno ti balay iti arimbangaw ni siddaaw; ni Sinang pinagsaltekna manen ti dila na, ni ina na kinuddutna manen, ngem, uray iso, jSus Maria!, nakunana met iti siddaaw na.

Ingga na idi, awan pay uray si asino kadakuada ti nakakita iti kasdi a kinabaknang. Iti daydi a kajon a naap-apan iti tersiopelo a balbag a ngumisit, a nabingaybingay, maipabuya nga agpaypayso dagiti tagtagainep ti pagbasaan dagiti sarsarita, “Sangaribo ket Maysa a Rabrabii” dagidi tagtagainep dagiti taga Daya. Dagiti bir-brilyante a dadakkel a kasla garbansos, rumimatrimatda a kasda agipugpugso iti apoy a nakaay-ayo ti panagkutikuti da, a kasla itay matunaw wenno sumged a runawen ti raniag; addada esmeralda sadi Peru, a nadumaduma ti kita ken pannakatikap da; rubi sadi India, nalabaga a kas dara nga agtedted; sapiro sadi Ceylon, balbag ken puraw; turkesa sadi Persia, perlas dagiti naknakar sadi Daya, nga adda arinlabbagaen, adda umasideg iti kita ti buli ket adda pay ngumisit. Dagiti nakakitan iti bayat ti maysa a rabii iti panagwara ti dakkel a kuitis iti yuyeng ti