Page:Tulu Patero 2017bmr.pdf/118

This page has not been proofread.

(೨) ಆಗಮ ಸಂಧಿ(insertion): ಸಂವಿಯಾವನಗ ಬೇತೆ ಒಂಜಿ ವ್ಯಂಜನ ಧ್ವನಿಮೆ ಬತ್ತದ್ ಸೇರುವ ರೀತಿ, ಉದಾ: ಮಿ+ಅನಗ=ಮೀಯನಗ ತೂ+ಅನಗ=ತೂವನಗ, ಪೊ+ಅನಗ=ಪೋವನಗ ಇತ್ಯಾದಿ. (೩) ಆದೇಶ ಸಂಬಿ (permitation): ಸಂಧಿಯಾವನಗ ಒಂಜಿ ಧ್ವನಿಮೆದ ಬದಲಾದ್ ನನಒಂಜಿ ಬಸೇರುವ ಕ್ರಮ. ಉದಾ; ಬರ್+ಇತ್ತೆ=ಬತ್ತೆ, ಪೊರ್ಲು+ ಕೇಡ್=ಪೊರ್ಲುಗೇಡ್, ಮುಟ್ಟು+ಕಥೆ=ಮುಟ್ಟುಗ ಬರ್ಸ+ಕಾಲ=ಬರ್ಸಗಾಲ, ಅಂಗಕ್ಕೆ ಅಂಗೈ, ಮುನ್+ಕೈ-ಮುಂಗೈ ಈ ಪ್ರಕರಣದ ಸಂಧಿ ಕಾರ್ಯ ಒಂಜಿ ವರ್ಣ ವನ ಒಂಜೆಗ್ ಕೂ ಬರ್ಪಿನ ಸಂಕುಚಿತ ಅರ್ಥೊಡೇ ಉಂಡು, ರಡ್ ಪದಲು ಸೇರ್ದ್ ಬರ್ಪಿನ ವಿಶಾಲಾರ್ಥೊನು ಮುಲ್ಪ ದೆತೊವರೆ ಬಲ್ಲ. ಉದಾ: ಎನ್ನ+ಅಪ್ಪೆ=ಎನ್ನಪ್ಪೆ ಪೂರ್ವ ಪದಾಂತೊಡು (ಎನ್ಸ್+ಅ) ಪರಸದ ಅವಿಡ್ ಅ+ಪ್ಪೆ ಇತ್ತ್ದ್ ರಡ್ (ಅ+ಅ) ಸ್ವರಾಕ್ಷರ ಸೇರ್ದ್ ಆ ಇಂದ್‌ಲ ಎನ್ನಾಪ್ಪೆ ಇಂದ ದಲ ಆಪುಜಿ. ಆಟಾ ಒಂಜಿ "ಅ" ಧ್ವನಿಮೆ ನಷ್ಟವಾಪಿನ (ಲೋಪವಾಸಿನ) ಈ ರೀತಿಡ್ ತುಳುಟು ಲೋಪಸಂಧಿ ದುಂಬುಡೆ ಸಣ್ಣಿನಲೆಕ್ಕೊ ಪಾತೆರೊಗ್, ಅಂತ ವೇದೊಗು ಅನುಗುಣವಾದ್, ಆಪಿನವು ತೀರಾ ಸಾಮಾನ್ಯ. " ಅಂಚನೆ ಪ್ರತ್ಯಯಲು (ವಿಭಕ್ತಿ ರೂಪದವು) ನಾಮಪದ, ಧಾತುಲೆನ್ ಸೇರ್ದ್ ಸಂಧಿಯಾಪಿನವು ಪದಮಧ್ಯ ಸಂಧಿ ಇಂದ ದ ಪೂರ್ವಪದತ ಕಡೆತವರ್ಣ, ಪರಪದತ ಸುರುತ ವರ್ಣ ಸೇರುವ ಸಂಧಿ, ಪದಾಂತ ಸಂಧಿ ಇನ್ನೆರ್.

=

(೧)ಪದಮಧ್ಯ ಸಂಧಿ: ನಾಮವಿಭಕ್ತಿದ ಮಿತ್ತೆಸಿನ ಸಂಭಿಲು. ಉದಾ: ಪಾತೆರ್+ಉ=ಪಾತೆರೊ, ಪಾತೆರ್ ಒನ್ ಪಾತೆರೊನ್, ಪಾತೆರ್ + ಉಸ್ಟ್= ಪಾತೆರೊಸ್ಟ್, ಪಾತೆರ್+ ಉಗ್= ಪಾತೆರೊಗ್, ಪಾಪೆ‌ + ಅಲ್ಪರ್ ಪಾತೆರಲ್ಪಡ್, ಪಾತೆರ್ + ಇದ = ಪಾತೆರದ, ಪಾತೆರ್ + ಉಡು

ಪಾತೆರೊಡು, ಇಂದೆಕುಳೆಡ್ ಕ್ರಮವಾದ ಪ್ರಥಮ ವಿಭಕ್ತಿಡ್ ಸಪ್ತಮಿ ವಿಭಕ್ತಿ ಮುಟ್ಟದ ಪದಮಧ್ಯ ಸಂಧಿಡ್ ಅಪಿನ ರೂಪಾಂತರೊನ್ ತೆಲಿವೊಡು, ಪ್ರತ್ಯಯ ವಿಷಯೊಡು ನನಲಾ ಚರ್ಚೆ ನಂತ್ರ ಮಾಳರೆಗುಂಡು. ಪಾತೆರ್+ಇಯ= =1 ಅಖ್ಯಾತ ಬಿಳಲು (ಕ್ರಿಯಾಪದ-ರೂಪಕಲು): ಪಾತೆರಿಯೆ, ಪಾಪರ್+ಇತೆರ್= ಪಾತಲಿಯರ್, ಪಾಪರ್+ಆರ್ಯ ಪಾತೆರಿಯ, ಪಾತೆರ್+ ಇಯರ್ = ಪಾತೆಲಿಯರ್, ಪಾತೆರ್ + ಇಯ ಪಾತರಿಯ, ಪಾತೆರ್ + ಇರ್ಯಾ ಪಾತೆಲಿಯಾ, ಇಂಬಿತ್ ಪ್ರಥಮ, ಮಧ್ಯಮ, ಉತ್ತಮ ಪುರುಷದ ಏಕ,ಬಹುವಚನ ಕ್ರಿಯಾರೂಪಲು. ಭೂತಕಾಲೊಗು ಸಂಬಂಧವಿತ್ತಿನವು. ಇಂದೆಕುಳೆಡ್ ರೇಫ ಅಂಚನೆ 117 ಬುಧಾನಂದ ಶಿವಳ್ಳಿ